زهرا موسوي
در يکي از روزهاي شکوه و شوکت مدينه، رسول بزرگوار اسلام در مسجد نشسته بودند و اصحاب گرداگرد ايشان را گرفته بودند و هريک به تناسب حال و مقام معنوي خويش سعي در بهرهگيري از اين خوان گستردة نعمت الهي را داشتند. در همان هنگام حضرت پيامبر مشاهده کردند که نوههاي خردسال ايشان حسن و حسين علیهم السلام وارد مسجد شدند.
پس بيتوجه به آداب و رسومي که عامة مردم براي بزرگان خويش تصور ميکردند از جا برخاستند و براي آن دو آغوش گشودند. دو کودک خردسال نيز از اين توجه پدربزرگ غرق شادي و سرور بودند. سپس يکي طرف راست پيامبر نشست و ديگري سمت ديگر.
اين همه درحالي بود که اصحاب با دقت مشغول مشاهدة اين دفتارهاي مهرآميز پيامبر بودند، و شايد هريک در دل خويش آرزو ميکردند فردي آنگونه آنها را در کودکي مورد مهر و محبت قرار ميداد. در همان حال حضرت پيامبر نوههاي خويش را بوسيدند و آنها را نوازش کردند. در اينجا ديگر «أقرعبن عابس» نتوانست تحمل کند؛ احتمالا اين رفتارهاي مهرآميز را نشانة ضعف يک مرد ميدانست پس با افتخار به پيامبر عرض کرد: من ده فرزند دارم و تا به حال هيچ يک از آنها را نبوسيدهام.
حضرت پيامبر از اين سختدلي مرد متعجب شدند و فرمودند:
«من لايرحم لايُرحم؛ هرکس به ديگران رحم نکند، خداوند او را مورد رحم و شفقت قرار نخواهد داد.1»
قال رسولاللهصلی الله علیه و آله:
«من قبَّل ولده کتب الله عزوجل له حسنهً و من فرَّحه، فرَّحه الله يومالقيامه؛ هرکس فرزندش را ببوسيد خداوند براي او يک حسنه مينويسد و هرکس او را شاد کند خداوند روز قيامت او را شاد ميکند.»2
منابع
1. وسائلالشيعه، ج21، ص415.
2. اصول کافي، ج2، ص49.
همسر مکرمه استاد شهيد مرتضي مطهري ميگويند:
من وقتي با آقاي مطهري ازدواج کردم، تحت تأثير جاذبههاي شخصيتيشان قرار گرفتم و مريدشان شدم… يکروز ـ اوايل ازدواجمان ـ نماز ظهر را که خواندم، در همان حال مشغول مطالعة کتابي مذهبي شدم، ايشان از مدرسه که آمد پاي سجادهام نشست و گفت: «من يک دعايي ميکنم و ميخواهم که شما هم از اين پس هميشه بعد از نمازهايتان آن را ذکر کنيد. گفتم: «بفرماييد». گفت:«بعد از مرگم طوري نباشد که از خدا بخواهم به دنيا برگردم و بچههايم را تربيت کنم و يا نوشتههايم را اصلاح کنم.» بعد اضافه کرد:«من که الان نوشتهاي جز چند مقالة چاپ شده در مجلات ندارم. فرزندي هم که ندارم، اما اگر خداوند به من توفيق داد که نوشته يا نوشتههايي داشته باشم و همچنين اگر خداوند به من فرزند يا فرزنداني عنايت کرد، طوري نباشد که آرزو کنم به دنيا برگردم تا نوشتههايم را اصلاح يا بچههايم را تربيت کنم».
آيتالله مصباح يزدي(دامعزه)
…گمان نميکنم در بيشتر خانوادههايي که فرزنددار هستند، روابط مطلوبي ميان پدر و مادرها و فرزندان وجود داشته باشد، و حتي گاهي اين روابط به صورت بحران درميآيد. در خانوادههايي که تقيدات مذهبي دارند و با مشکلات فرهنگي معاصر روبهرو هستند، اين تنشها گاهي وضع خانوادهها را آشفته ميکند. من از چندين سال پيش که به سفرهاي معنوي مثل حج، عمره يا زيارت مشهد مقدس مشرف ميشوم، وقتي با مردم روبهرو ميشوم ميگويند: دعا کنيد خدا جوانهايمان را حفظ کند. آنها نگراني شديدي از وضع نوجوانها و جوانهاي جامعه دارند.
گسستگي ميان دو نسل
ما وقتي زمان حاضر را با زمان کودکي خودمان مقايسه ميکنيم ميبينيم شرايط بسيار تغيير کرده است. ارزشهايي آن زمان مطرح بود که امروز فراموش شده يا اصلا برعکس شده است. آن هماهنگي، انسجام رفتاري و فکري که بايد در خانواده حاکم باشد، امروزه خيلي کم ديده ميشود. پدر و مادرها توقعاتي از بچههايشان دارند که تحقق پيدا نميکند. از طرف ديگر بچهها هم انتظاراتي دارند که برآورده نميشود و يک نوع بريدگي و گسستگي بين نسل قديم و نسل جديد پيدا شده که اين براي خانواده بسيار نامطلوب است. اعتماد متقابل بين پدر و مادر و فرزندان و روابط عاطفي عميق ميان آنها کمرنگ شده و در بعضي جاها قريب به صفر است. اين مشکلي است که آن را در همسايهها، فاميل و… بسيار مشاهده کردهايد.
واقعيتي که بايد پذيرفت!
استاد راهنما :
حجة الاسلام والمسلمين جناب اقاي علي پير هادي
استاد مشاور:
حجة الاسلام والمسلمين جناب اقاي احمد احساني
استاد داور :
سركار خانم فاطمه رجبي
نگارنده :
مريم غلام نيا
” چكيده “
براي بررسي نقش خشونت و رأفت درسيره پيامبراعظم (صلي الله عتيه و آله) پس از ارائه معاني موردنظرازاين دوواژه مسأله ي فوق راازسه ديدگاه ، قران ،روايت وتاريخ مورد بررسي قرارداده شد و پس از بررسي ديدگاه قران درباره خلق وخوي پيامبر خدا(صلي الله عليه وآله) به ديدگاه امامان معصوم و ياران پرداخته شد . دربررسي تاريخي ، در سيره فردي آن حضرت مي بينيم آن حضرت با ظهوردرجامعه ي خشك وخشن عربستان ودرميان اعراب جاهلي- با رسوم خشني همچون زنده به گور كردن كودكان،تعصبات قبيله اي - بر خواست و آن رسوم جاهلي را خاتمه بخشيد. آنگاه در سيره حكومتي ايشان باشيوه برخورد آن حضرت با چهار گروه :مشركين ،منافقان،يهوديان وبيگانگان آشنا شده و به خوبي ديده مي شودكه رأفت و مداراشيوه ي اساسي آن حضرت اصل حاكم بر روابط اجتماعي وسياسي رسول خدا (صلي الله عتيه واله) است و درنهايت بايد گفت مداراورأفت درخون ووجودحضرت (صلي الله عليه واله )است واساساً انتخاب آن حضرت به عنوان پيامبر و فرستاده خدا ريشه دراين خلق عظيم ايشان دارد . فلسفه گسترش سريع اسلام ورمز اساسي آن درهمين نكته است كه بررسي تاريخ آن را اثبات كرده است.
استاد راهنما :
حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر فتح الله نجارزادگان(محمدی)
استاد مشاور:
حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر ناصر رفیعی
داور:
حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای مهدی زندیه
محقق :
نجمه تقی زاده
چکیده:
این پژوهش که در بر دارنده مطالبی پیرامون تاریخ پیدایش تشیّع و اصطلاح شیعه است، به منظور اثبات حقانیت این مذهب انجام شده تا به اتهام مطرح شده از سوی دشمنان مبنی بر اینکه تشیّع و شیعه گری با اغراض سیاسی و نه دینی بعد از وفات پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) پا به عرصه وجود نهاده است، پاسخ دهد.
این تحقیق متناسب با اهداف خود در چهار فصل ساماندهی شده است که این فصول در مجموع به دنبال پاسخ این سوال بودند که :
«اصطلاح خاص شیعه از چه زمانی پدید آمده و کدام یک از نظریه ها در این باره به صواب نزدیک تر است؟»
برای این منظور در فصل اول به بررسی مفاهیمی چون شیعه و تشیّع از نظر لغوی و اصطلاحی پرداختیم و مشخص کردیم که منظور ما از شیعه در این پژوهش در اصطلاح کسانی هستند که معتقد به وجود نص بر امامت دوازدگانه و تداوم آن در هر زمان و انحصار در فرزندان امام حسین (علیهالسلام) می باشند.
سپس در فصل دوم به بررسی پیدایش اصطلاح شیعه در کلام رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلّم) پرداختیم.
در فصل سوم نیز زمینه های پیدایش تشیّع در زمان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) را بیان کرده و بدین نحو اصالت تشیّع را با ادله قرآنی و روایی ثابت کردیم. تا در فصل چهارم که بررسی دیدگاه های مختلف درباره پیدایش تشیّع و شیعه است به طور منطقی این نتیجه حاصل شود که شیعه حقیقتاً در زمان نبی اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) وجود داشته و نظریات دیگر درباره پیدایش آن بی اساس است.
مقام معظم رهبري
اسلام به معناي واقعي زن را تکريم کرده است. اگر روي نقش مادر و حرمت مادر در درون خانواده تکيه ميکند، يا روي نقش زن و تأثير زن و حقوق زن و وظايف و محدوديتهاي زن در داخل خانواده تکيه ميکند، بههيچوجه به معناي اين نيست که زن را از شرکت در مسائل اجتماعي و دخالت در مبارزات و فعاليتهاي عمومي مردم منع کند. عدهاي بد و يا کج فهميدند؛ يک عده مغرض هم از اين کجفهمي استفاده کردند؛ کأنّه يا بايد زن، مادر خوب و همسر خوبي باشد يا بايد در تلاشها و فعاليتهاي اجتماعي شرکت کند.
قضيه اينطوري نيست؛ هم بايد مادرِ خوب و همسر خوبي باشد، هم در فعاليت اجتماعي شرکت کند. فاطمه زهرا مظهر چنين جمعي است؛ جمع بين شؤون مختلف. زينب کبري نمونه ديگر است. زنهاي معروف صدر اسلام و زنهاي برجسته، نمونههاي ديگرند؛ اينها در جامعه بودند و حضور داشتند. نفهميدنِ مفهوم تکريم زن در اسلام، همراه شده است با بدآموزيهاي القاء شده به عنوان تکريم زن در تمدن غرب؛ اينها با هم آميخته شده و يک جريان غلط ذهني و فکري به وجود آورده.
زن در داخل خانواده، عزيز و مکرّم و محور مديريت دروني خانواده است؛ شمع جمع افراد خانواده است؛ مايه انس و سکينه و آرامش است. کانون خانواده - که حوضچه آرامش زندگي پُرچالش و پُرتلاش هر انساني است به وجود زن آرام ميگيرد و سکينه و اطمينان پيدا ميکند. آن وقت نقش او به عنوان همسر، به عنوان مادر، به عنوان دختر خانواده، هر کدام يک فصل طولاني در تکريم دارد. بنابراين حقيقتاً بايد در زمينه ارزش و کرامت زن در نظر اسلام، بازنويسي و بازگويي و بازبيني کرد.
حميده رضايي (باران)
مرد به سختي نفس ميكشد. پرستار كپسول اكسيژن را كنار تخت ميگذارد و ميرود. پنجرة كنار مرد بسته است. حياط از لابهلاي پرده عمودي پنجره پيداست. دوربين جنازهاي را كه دارند به سمت آمبولانس ميبرند نشان ميدهد. پسر بچهاي كنار برانكارد زل زده است به جنازه. مرد ميانسالي نزديك ميآيد. دست پسر بچه را ميگيرد و دنبال جنازه راه ميافتد.
ـ ببينم مگر فلكه را دور ميزديم، جلو مسجدشان پلاكارد نزده بودند كه ميلاد حضرت عباس(ع) و چه ميدانم، كه گازش را گرفتيم و رفتيم؟ بيا، اين هم به قول خودشان شب ميلاد. دو تا گل و بلبل نشان نميدهند آدم دلش باز شود. هي ميروند بيمارستان ساسان(1) گزارش ميگيرند از آن چهار تا مريض بيچارة دم مرگ كه چه؟ اصلاً چه ربطي دارد؛ دارد؟
فاطمه شهیدی
مردها گفتند: حالا که اینقدر اصرار میکنید، قبول! و ما نفهمیدیم چه شد که مردها ناگهان اینقدر مهربان شدند. وقتی به خود آمدیم، عین آنها شده بودیم. کیف چرمی یا سامسونت داشتیم و اوراقی که باید بهاش رسیدگی میکردیم و دسته چک و حساب کتابهایی که مهم بودند.
با رئیس دعوایمان میشد و اخم و تخماش را میآوردیم خانه سر بچهها خالی میکردیم. ماشین ما هم خراب میشد، قسط وامهای ما هم دیر میشد. دیگر با هم مو نمیزدیم. آنها به وعدهشان عمل کرده بودند و به ما خوشبختیهای بیپایان یک مرد را بخشیده بودند!
همة کارهایمان مثل آنها شده بود فقط، نه! خدای من! سلاح نفیس اجدادی که نسلبهنسل به ما رسیده بود، در جیبهایمان نبود. شمشیر دسته طلا؟ تپانچة ماشه نقرهای؟ چاقوی غلاف فلزی؟ نه!
عنوان تحقيق : تساهل و تسامح در سيره پيامبر اعظم صلي الله عليه و آله
استاد راهنما : حجة الاسلام و المسلمين جناب آقاي محمد رضا بهروز
استاد ناظر : حجة الاسلام و المسلمين جناب آقاي مهدي زنديه
استاد داور : حجة الاسلام و المسلمين جناب آقاي گرجيان
محقق : فاطمه بهروز مدرسه علميه معصوميه عليها السلام
چکيده:
تساهل و تسامح از مباحثي است که مورد توجه انديشمندان غربي است ، آن ها سعي دارند که اسلام را ديني خشن و غير قابل انعطاف معرفي کنند . پس به جا است که به بررسي تساهل و تسامح در سيره پيامبراعظم صلي الله عليه و آله پرداخته شود تا بتوان چهره اي واقعي از اسلام ارائه داد .
تحقيق حاضر در 83 صفحه و چهار فصل تنظيم شده است که در آن ابتدا به بررسي معنا ، عرصه ها و خاستگاه هاي تساهل و تسامح پرداخته شده است ، وقسمت اصلي اين تحقيق به اين بحث اختصاص دارد که آيا پيامبر صلي الله عليه و آله قائل به تساهل و تسامح بودند ؟ و در چه مواردي تساهل و تسامح را جايز نمي دانستند وچه مواردي جايز مي دانستند ؟
پس از آوردن مطالب اين نتيجه به دست مي آيد که پيامبر صلي الله عليه و آله قائل به تساهل و تسامح به صورت مطلق نبودند بلکه در مواردي مانند انتخاب دين ، گفتگو و مناظره و اخلاق فردي تساهل و تسامح داشتند و در مواردي مانند اجراي حدود الهي ، برخورد با اخلال گران امنيت اجتماعي و برنامه هاي دين تساهل و تسامح را جايز نمي دانستند .
استاد راهنما:
حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي محمد سلطان محمدي
استاد داور:
حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي مهدي مهريزي
محقق:
زهرا زماني
چكيده
اين تحقيق به بررسي صله رحم و تأثير آن در زندگي فردي و اجتماعي در جامعه امروز ميپردازد . زيرا انسان ها به ارتباط با يكديگر نياز و علاقه دارند. يكي از روابط انسانها در قالب صله رحم است كه در آن به پيوند و ارتباط با خويشاوندان به گونه هاي مختلف احوالپرسي ، ديد و بازديد، كمك كردن و …پرداخته مي شود . صله رحم در اسلام ، سفارش و تأكيد فراواني شده است. صله رحم آثار مختلفي در بعد فردي، اجتماعي، دنيوي و اخروي دارد. فردي كه صله رحم ميكند داراي سلامت جسم و روح و طول عمر بيشتر است و همچنين از بركات اخروي و دنيوي ديگر بهرهمند مي شود . كه اين آثار نشاندهنده اهميت اين امر مي باشد. و اگر مردم به آثار صله رحم پي ببرند بيشتر به اين واجب الهي روي مي آورند مخصوصا در دورهاي كه انسان ها ، از ارتباطات خويشاوندي و روابط سالم عاطفي با يكديگر دور شدهاند.
همچنين اگر انسانها شيوه رابطه حسنه و تعاملات صحيح را بدانند. بيشتر مشكلات بشر حل مي شود، نزاع ها كاهش مي يابد، احتياجات يكديگر بيشتر حل ميشود و استرسهاي اجتماعي بسيار كاهش مي يابد.
اين تحقيق به سؤالاتي چون : مفهوم صله رحم و نقش آن در جوامع مدرن امروزي، جايگاه صله رحم در فرهنگ اسلامي، مصاديق صله رحم در جامعه امروزي، زيانهاي عدم صله رحم در جوامع و انواع ارحام چه كساني هستند؟ پرداخته و به آنها پاسخ ميدهد.
از اين رو نگارنده كوشيده است كه اين رفتار اجتماعي را با توجه به آيات و روايات مورد بررسي و تحليل قرار دهد و بخش اول اين تحقيق در مورد مباني و مفاهيم صله رحم است كه به جايگاه صله رحم نيز ميپردازد.
بخش دوم در مورد مصاديق صله و انواع ارحام بحث مي كند. و بخش سوم به آثار صله رحم و اثرات قطع رحم و آسيبهايي كه از افراط و تفريط ها در روابط خويشاوندي ناشي مي شود و عوامل غفلت زا در مورد صله رحم بحث مي كند و نتيجه اي كه از اين تحقيق حاصل شده اينكه تأثير صله رحم در جوامع، منجر به كاهش تضادهاي اجتماعي و روابط صحيح و بهتر در جامعه شده و بسياري از مشكلات جوامع را حل مي نمايد.
منابع تحقيق از كتب تفسيري ، روايي ، اخلاقي و چند كتاب مستقل در مورد صله رحم از جمله كتاب تحليلي اجتماعي از صله رحم اثر سيد حسين شرف الدين مي باشد. همچنين از مقالات، پايان نامه ها و منابع اينترنتي نيز استفاده شده است. و روش جمع آوري مطالب به صورت كتابخانه اي و تحليلي – توصيفي بوده است.
واژگان كليدي : صله – رحم – صله رحم - تأثيرات اجتماعي بوده است.