هفدهمین نشست خانوادگی با حضور حجت الاسلام دکتر مهکام و جمعی از خانواده طلاب با موضوع عوامل گسست عاطفی بین زوجین
به گزارش روابط عمومی موسسه، هفدهمین نشست خانوادگی با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهکام با موضوع عوامل گسست عاطفی بین زوجین مورخ 96/8/7 با شرکت 240 نفر از طلاب و همسرانشان در سالن اجتماعات موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه خواهران برگزار شد.
در ابتدا حجت الاسلام والمسلمین مهکام با استناد به روایت امام هادی علیه السلام گفت: امام می فرمایند: اَلْمِراءُ یُفْسِدُ الصَّداقَةَ الْقَدیمةَ وَیُحِلُّ الْعُقْدَةَ الْوَ ثیقَةَ وَ اَقَلُّ مافیهِ اَنْ تَـکونَ فیهِ الْمُغالَبَةُ وَ الْمُغالَبَةُ أمتَنُ اَسْبابِ الْقَطیعَةِ؛ مجادله کردن دوستی دیرین را از بین می برد و پیوند استوار را از هم می گسلد. کمترین چیزی که در مجادله هست چیره جویی است و چیره جویی، خود عامل اصلی قطع رابطه می باشد.در واقع بگو مگو زمانی اتفاق می افتد که هر دو طرف به دنبال به کرسی نشاندن حرف خویش هستند. هر دو طرف کوتاه نمی آیند و به گفته ی امام هادی(ع) چیره جویی و تلاش برای سلطه اتفاق می افتد.
وی در خصوص تصور افراد قبل از ازدواج از زندگی مشترک اظهار داشت: یک نکته که روانشناسان در مورد آن بحث می کنند این است که خوشبختی فقدان تعارض نیست بلکه توانایی سازگاری با آن است.
بعضی از افراد در ابتدای ازدواج در ذهن خود ایده آلی از ازدواج در ذهن خود می سازند و تصور می کنند اگر ازدواج کنند زندگی ایده آل این است که بین زن و شوهر هیچگونه بگو مگو و ناراحتی ای اتفاق نیفتد. باید گفت که این امر اتفاق نخواهد افتاد.
طبیعتا در زندگی دو آدمی که با دو جنس، تربیت، وراثت و فرهنگ متفاوت در کنار هم قرار گرفته اند تعارضاتی پیش خواهد آمد. در جاهایی حرفها، عقاید و باورهایشان یکی نخواهد بود. وجود اختلاف در سلایق هیچ ایرادی ندارد. مشکل زمانی رخ میدهد که ما نتوانیم سازگار شویم و با هم کنار بیائیم .پس خوشبختی این نیست ما اختلاف سلیقه نداشته باشیم خوشبختی این است که بتوانیم با وجود اختلاف سلیقه ها تلاش کنیم این اختلاف ها را به حد اقل برسانیم و یا راهکار هایی برای حل آنها پیدا کنیم و سازگاری و هم راهی بین زن و مرد اتفاق بیفتد.این نکته ای است که خیلی ها از آن غفلت می کنند و فکر می کنند دختر و پسر از همان ابتدای زندگی صد در صد باید مطابق هم باشند.این امر فقط درافراد معصوم اتفاق می افتد و نمونه بارز آن حضرت علی (ع) و حضرت زهرا(س) می باشد، البته محال نیست اما معمولا اتفاق نمی افتد.
حجت الاسلام والمسلمین مهکام در ادامه بیانات خود بحث اصلی این نشست را گسست عاطفی عنوان نمود و تصریح کرد: در واقع گسست عاطفی به این معنا هست که زوجین در کنار هم زندگی می کنند ولی هیچ گونه ارتباط کلامی، جسمی و عاطفی بین آنها وجود ندارد و افراد از” ما ” به “من” تبدیل می شوند. زن و مرد به سردی در کنار هم زندگی می کنند ولی هیچ گاه تقاضای جدایی قانونی نمی کنند. زن وشوهر معمولا در این گسست در چند سال اول زندگی، زندگی ِ خوبی دارند اما به ندرت در سال های بعد از نظر عاطفی دیگر با هم ارتباط خوبی نخواهند داشت. به صورت ظاهر از هم جدا نشده اند فقط در زیر یک سقف بدون روابط صمیمانه زندگی می کنند. مسائل زناشوئی، مشورت کردن در امور مهم زندگی بین آنها اتفاق نخواهد افتاد و نسبت به حضور هم تا حدودی سرد هستند. یعنی افراد وقتی امید به تغییررفتار در همسر را از دست می دهند و از جدایی رسمی و قانونی هم ناامید هستند این اتفاق بوجود می آید که معمولا از سال های پنجم و ششم زندگی آغاز می شود.
وی افزود :گسست عاطفی اینگونه نیست که لزوما دو نفر هیچ ارتباط عاطفی با یکدیگر نداشته باشند؛ در نوعی از آن با توجه به تغییر موقت، تغییر خلقی و روانی در افراد رخ می دهد، تا جایی که دیگر روابط زناشویی آنها حذف می شود و به عنوان دو هم خانه در کنار هم به سر می برند.
حجت الاسلام والمسلمین مهکام در ادامه سخنان خود به بیان مراحل گسست عاطفی پر داخت و افزود: 4 مرحله در این مرحله از زندگی زناشویی وجود دارد. مرحله اول، مرحله سرزنش است. به این معنا که یکی از طرفین در تمام طول زندگی در ذهن خود تمام مشکلات را به گردن دیگری می اندازد و فکر می کندباید طرف مقابل را سر زنش نماید.این امر شاید چند ماهی به طول بینجامد.
مرحله دوم غم و اندوه در درون طرف مقابل آغاز می شود و آن مرحله ی سوگواری می باشد به هر اظهار نظری واکنش تند نشان می دهد و به شدت در افکار و احساسات خود غوطه ور می شود در این مرحله طلایه های گسست عاطفی آغاز می شود.
مرحله سوم خشم است. پرخاشگری های شدید و بحران ها شروع می شود. ممکن است مرد نسبت به تمام زن ها و حتی زن به همه ی مرد ها حس خشم داشته باشد. شروع کننده، خود را محق می داند که عصبانی شود و همسرش باید تاوان عصبانیتش رادهد و آزار و اذیت شود.حتی گاهی بی دلیل نسبت به فرزندان خود حساس می شود و به آنها پرخاش می کند. با این حال در پشت این چهره ترس های بسیاری نهفته است؛ چگونه می توانم تنها زندگی کنم؟ توانایی گذران زندگی را دارم؟ می توانم از خود حمایت کنم؟
مرحله ی چهارم مرحله ی تنهایی است. در این مرحله این فرد سرزنش ها را انجام داده سوگواری و پرخاشگری نموده و هیچکدام به نتیجه نرسیده است در نتیجه آرام آرام در لاک تنهایی خود می خزد و احساس می کند هیچ فایده ای ندارد و نیازی به همسر ندارد. اینکه طرف مقابل برایش اهمیت داشته باشد وجود ندارد.
وی عواقب گسست عاطفی را بروز اضطراب و وسواس دانست و اظهار داشت: در این گسست مرد و زن سعی می کنند به خود اطمینان پیدا کنند یا تصمیم نهایی را بگیرند. آنها در این مرحله خودشان را بازسازی می کنند و تصورشان از خود نسبت به مرحله اول خیلی بهتر می شود و فکر می کنند که تنهایی برای او بهتر است.
در این نشست حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهکام شاخه های گسست عاطفی را فرار از خانه (دیر آمدن ها و زود خارج شدن ها از منزل)، شاکی نشدن و نداشتن واکنش نسبت به خطاهای طرف مقابل، قرار با دوستان (افزایش روابط بیرون از منزل به طور محسوس)، ایجاد فاصله ی عاطفی و رفتاری، اولویت دادن به فرزند در مقابل خواسته های طرفین، تمرکز بر روی نقاط ضعف، بی اهمیت شدن فکر و قضاوت طرف مقابل، بی اعتمادی به یکدیگر، روی آوردن به اینتر نت، ماهواره و روی خط سکوت ماندن عنوان نمود.
وی یکی از عوامل ایجاد گسست عاطفی را ازدواج دیر هنگام دانست وگفت: افرادی که بالای سن 24سال اقدام به ازدواج می کنند به دلیل بالا رفتن ایده آل گرایی معمولا بهانه گیر می شوند و زودتر دچار گسست عاطفی می شوند. دخالتهای بی مورد دیگران در زندگی مشترک، بیکاری و یا از دست دادن موقعیت شغلی، به خطر افتادن وضعیت اقتصادی و ضعف مهارت های ارتباطی کلامی و غیر کلامی در بین همسران از دیگر عوامل ایجاد گسست است.
دکتر مهکام با تا کید بر آموختن راهکار های پیشگیری ازگسست عاطفی گفت: طرفین برای حفظ کانون خانواده باید نکاتی را مد نظر بگیرند. نگاه علمی خود را تقویت کنند نه نگاه احساسی را، اگر ازدواج کرده اند به طور مدام آموزه های نحوه ی رفتار شخصی و اجتماعیِ همسر و بچه داری و شیوه ی زندگی را یاد بگیرند، راه های صحیح اصلاح رفتار نادرست و جلو گیری از تکرار آن هارا بیاموزند؛ نه اینکه اولین راهی را که به نظرشان میرسد اجرا نمایند. از هر مساله ی جزئی و کوچکی شکوه نکنند. با شناخت کافی اَهَم و مهم کند و ویژگی های واقعا بَد و مسائل اساسا مهم را مد نظر بگیرند احترام طرف مقابل را حفظ کنند. بی احترامی و توهین مقدمه دلخوری و ورود به حیطه لطمات عاطفی است. به تفاوت سلیقه فکر و نگاه یکدیگر احترام بگذارند و دیگری را درون خود تمسخر نکنند. اگر با تغییر دکور یا رنگ یا .. موافق نیستند اما همسرانشان آن را دوست دارند؛ در صورتی که مشکل حادی پیش نمی آید انتخاب و سلیقه اش را بپذیرند.
برای داشتن زمان های مکالمه ی دو نفره برنامه ریزی کنند و نگذارند دلخوری ها باعث حذف مکالمه دونفره شود. در حین بیان ناراحتی های خود از مجادله و بلند کردن صدایشان پرهیز کنند.خواسته ها و انتظاراتشان را واضح بیان کنند. هرگفته جا و هرسخن مکانی دارد.
آنچه برای خود نمی پسندند برا ی دیگران هم نپسندند. اگر نمی خواهند همسر با عصبانیت جوابشان را بدهند آنها هم چنین نباشند. اگر به خانواده ی خود عشق می ورزند خانواده ی او را نیز دوست داشته باشند. از خودشان هم (نه از طرف مقابل) به شکلی منطقی و منصفانه حساب کشی کنند. قدم به قدم اشتباهات مشکلات رفتاری وگفتاری خود را صحیح رفع کند. از تکرار اشکالات و اشتباهات پرهیز کند. ویژگی های بد و خوب خود و طرف مقابل را باهم سبک سنگین کنند و اینکه نحوه ی مهار عصبانیت و مدیریت خشم را بیاموزند. مشکلات اساسی را به حال خود رها نکنند.(مشکلات را فوری حل کنند و اشتباه نکنند)
حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهکام در پایان سخنان خود با بیان راه کار های برطرف کردن گسستگی های عاطفی اظهار داشت: در این مرحله دست از تغییر طرف مقابل بردارید. ضعف های طرف مقابل را بپذیرید و با آن ها کناربیایید. سعی کنید مشکلات را با گفتگو حل کنید. نیاز های عاطفی خود را ابراز کنید و فرد مقابل را در برطرف کردن نیاز های خود راهنمایی کنید. به نیاز های عاطفی طرف مقابل توجه نموده و آنها را شناسایی نموده و در تامین آنها کوشا باشید و اینکه سعی کنید خود را در کنار همسرتان ببینید نه در مقابل آنها.
شایان ذکر است این نشست با پاسخگویی به سوالات حضار و صرف شام پایان یافت.