استقلال طلبی کودک
خودم غذا می خورم, خودم کفش می پوشم و…. اینها کلمات یک کودک هستند که تمایل شدیدی دارد همه کارها را خودش انجام دهد. این رفتار کودکان معمولاً والدین را کلافه می کند زیرا می دانند کودک از پس آن کارها بر نمی آید یا کارش را با معطلی و ریخت و پاش زیاد انجام می دهد. اما باید دانست که استقلال طلبی یک گرایش فطری در کودکان است که نادیده گرفتن و سرکوب آن آثار مخربی بر شخصیت و روان کودک خواهد داشت. پس خوب است در مواجهه با این درخواستها به شیوه زیر عمل نماییم:
1- تا جایی که امکان دارد اجازه بدهیم کارهایی را خودش انجام دهد یا در کارهای خانه مشارکت داشته باشد. چاره ای نیست باید کمی صبر و حوصله به خرج بدهیم و خرابکاریهای او را تحمل کنیم. یادمان باشد وقتی کاری را انجام داد جلوی چشم کودک کارش را اصلاح نکنیم این کار احساس بدی در او ایجاد می کند.
2- انجام کارها را برای او آسان کنید. مثلاً هنگام غذا خوردن بجای بشقاب از کاسه استفاده کنیدچون کودک با استفاده از لبه های کاسه بهتر می تواند قاشق خود را پر کند.
3- با دادن اطلاعات کافی در تصمیم گیری ها کمکش کنیم. مثلاً به جای اینکه یک لباس گرم برای او بیاوریم تا بپوشد بگوییم جایی که می رویم هوا خیلی سرد است در نتیجه همان لباس گرم را انتخاب خواهد کرد.
4- می توانیم با طرح چند گزینه به او اختیار انتخاب دهیم. مثلاً بپرسیم این لباس را می پوشی یا آن یکی را؟
5- اگر می دانید کودک به هیچ وجه از پس آن کار بر نمی آید پیش از اینکه عصبانی و سرخورده شود به مقدار ضرورت کمکش کنید. مثلاً اگر نمی تواند کفشهایش را بپوشد فقط بند کفش را باز کنید و بقیه کار را به خودش بسپارید یا اگر کاری را اشتباه انجام می دهد بهتر است تنها روش کار را به او بیاموزید.
6- طوری برنامه ریزی کنید که کودک فرصت کافی برای انجام کارها را در اختیار داشته باشد. مثلاً برای بیرون رفتن از خانه زودتر از معمول اقدام نمایید تا مجبور به دخالت در کارهای کودک نشوید.
سید مهدی خدایی