شوراي عالي حوزه علميه قم
مركز مديريت حوزه هاي عمليه خواهران
مدرسة علميه معصوميه
(دفتر تبليغات اسلامی‌قم) سطح 2 (كارشناسي)

عنوان
حيات طيبه در قرآن

استاد راهنما:
دكتر محمد مهدي گرجيان
محقق:
طيبه خمسي

چكيده
موضوع اين پژوهش “حيات طيبه در قرآن” است. از آنجا كه مهمترين سؤال معقول زندگي هر فرد عبارت از اين است كه “چگونه بايد زيست؟” در اين پژوهش سعي شده است كه براي اين سؤال مهم جوابي معقول و منطقي از معتبرترين كتاب زندگي ساز يعني قرآن كريم بدست آورده شود و آن چه كه حاصل تحقيق مورد نظر می‌باشد يافتن الگويي بسيار پربار با نام زيبا و لطيف “حيات طيبه” در قرآن است كه اذعان می‌شود اگر اين الگو به عنوان طرح عملي در جهان مطرح شود، دنيايي ايده آل و كاملاً متفاوت از دنياي كنوني خواهد ساخت.
اين تحقيق در هفت فصل گردآوري شده است و در هر فصل به موضوعات مرتبط با موضوع اصلي از جمله چيستي حيات، حيات حقيقي، حيات معقول، جايگاه انسان در حيات حقيقي، نقل تفاسير مختلف دربارة حيات طيبه و الگوي حيات طيبه، معيار حيات طيبه و آثار حيات طيبه پرداخته شده است
واژگان مهمی ‌كه در اين پژوهش مورد نظر بوده است شامل حيات، طيبه، حيات حقيقي و حيات معقول می‌باشد.

شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

عنوان: شناخت خدا و رابطه آن با تجربه
استاد راهنما: سرکار خانم فاطمه رجبی همدانی

استاد مشاور: حجت¬الاسلام والمسلمين مهدی زنديه

محقق: زکيه¬بيگم حسينی

چكيده
چنانچه از موضوع پایان نامه پیداست تحقیق در باب شناخت خدا و رابطه آن با تجربه است ما نیز سعی کردیم با محور قرار دادن شناخت تجربی خداوند به مباحث پیرامون آن بپردازیم و چگونگی شناخت از این راه را بیان کنیم با توجه به اینکه افراد گاهی در شناخت خدا دچار مشکلاتی می¬شوند و نمی¬توانند از طریق بحث¬های سنگین فلسفی به شناخت خدا دست یابند لازم است که راه ساده و روشن-تری را برای شناخت خدا بیابند و چه راهی بهتر از این که انسان بتواند با دیدن جهان پیرامون و مشاهدة جسم و جان خود، خدایش را بشناسد و در تبیین راه خداشناسی لازم است که این نوع شناخت با نظم و چینش خاصی بر مخاطب ارائه شود تا فهم و درک مطالب به سهولت صورت گیرد، یعنی در ابتدا باید مخاطب را تا حدودی با انواع راههای شناخت آشنا کرد و در پی آن، شناخت مدّ نظر را بر او ارائه داد و از این جهت در پژوهش به عمل آمده سعی شد مطالب در قالب سه فصل ارائه شود که در فصل اول به بیان کلیات و توضیح مفاهیم پرداخته و بیان نمود که محدودة شناخت خدا این است که ما از طریق افعال و صفات خدا بتوانیم نسبت به او شناخت بیابیم آن هم شناختی محدود نه اینکه بگوییم ذات خدا قابل شناخت است چرا که شناخت ذات خدا اموری محال و غیر ممکن است.
و اما در فصل دوم راههای شناخت بیان شده، چرا که لازم است قبل از بیان نوع شناخت مد نظر، ابتدا با راههای شناخت خدا آشنا شویم، که در این فصل انواع راههای شناخت بیان شده که عبارتند از راه شناخت نزد اندیشمندان که خود به متکلمین، فلاسفه و عرفا تقسیم می¬شوند و هریک راهی را برای شناخت خدا مد نظر دارند و سپس راه شناخت در قرآن که راه آفاقی وانفسی است بیان شده و در فصل سوم که محور اصلی بحث را تشکیل می¬دهد، شناخت تجربی را بیان نموده که این نوع شناخت از طریق برهان نظم و هدایت بیان می¬شود که برهان نظم خود دارای انواعی است و در این برهان انسان با مشاهدة نظم جهان و موجودات نسبت به خداشناخت می¬یابد و همه چیز در سیطرة هدایت خداوند است پس خداوند نظم می¬دهد و سپس هدایتگری می¬کند.
در این نوشتار سعی شده اول راههای شناخت خدا را بگوییم و سپس به این نتیجه برسیم که شناخت خدا از طریق تجربی ممکن است و انسان می¬تواند از طریق تجربه نسبت به خدای خود شناخت بیابد.

مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

 استاد راهنما:
سركار خانم فاطمه رجبي

محقق:
كبري رمضانپور شلماني

چكيده
موسيقي از ديدگاه قرآن و عترت از مباحث مهمي است كه اذهان را به خود مشغول كرده است و يكي از مسائلي است كه امروزه در كشورها و شهرهاي مختلف مشكلات و معضلات عديده¬اي را به ارمغان آورده است و مانند گردابي است كه اكثر جوان¬ها و حتي افراد مسن را در خود غرق مي-كند و اين خود عاملي است براي گرفتاري¬ها و فساد و … كه دامنگير آن¬ها مي¬شود و انسان¬ها را از رسيدن به اهداف عالي باز مي¬دارد.
در اين نوشتار سعي بر آن شده تا بدانيم موسيقي چه جايگاهي را در قرآن كريم و روايات دارد و آيا موسيقي به عنوان يك هنر مورد پذيرش اسناد و متون ديني ما مسلمانان مي¬باشد يا آن را طرد كرده و مذموم مي¬شمارند.
با توجه به اين كه در شرع و متون مقدس اسلام موسيقي و ابزار آلات آن مثل برخي از احكام ديگر: شرب خمر منع شده و در الفاظ و جملات مختلف اين من و عدم جواز به صراحت عنوان شده است به اين خاطراست كه اين احكام براي نجات انسان¬ها از مضرات و زيان¬هاي دنيوي واخروي بوده است و در موقعيت¬هاي مختلف با روايت و حتي داستان-هاي آموزنده اشاره¬هاي مؤكّدي بر اين آثار زيانبار شده است كه در فصول مختلف نوشتار به آن پرداخته شده است.
از آن¬جا كه موسيقي با تعابير مختلفي مطرح گشته است و سابقه¬اي ديرينه دارد، منابع و متون اسلامي و … از آنِ بحث كرده¬اند. حتي در متون ديني ما يعني قرآن و احاديث شيعه و سني جزء مباحث اصلي قلمداد مي¬شود.
در اين تحقيق از اين آيات مطرح شده و روايات مختلف در اين زمينه هم مباحثي عنوان شده است، غير از اين، اسناد معتبر، كتب مختلفي هم به اين بحث پرداخته¬اند از قبيل: فلسفه موسيقي از محمد اوليايي و حجت الله اخوان و موسيقي از ديدگاه فلسفي و رواني محمد تقي جعفري و …
بنابراين موسيقي با هر عنواني كه مي¬تواند داشته باشد چيزي جز غفلت از ياد خدا، از بين رفتن آرامش ديني و دنيوي، خيانت در امانت الهي و دورماندن از هويت¬هاي انساني و آرمان¬هاي الهي نيست. و ما بايد هوشيار باشيم و تمام عزّت وحرمت و انسانيت خود را به اين متاع مضرّ دنيوي نفروشيم تا هم دنيا و هم عقبي خود را حفظ كنيم.
 

 مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

استاد راهنما:
حجت الاسلام والمسلمين سيد مهدي حسيني

استاد داور:

محقق:
صديقه رضايي
چكيده
يکي از مباحث مهم پس از رحلّت نبي مکرم اسلام مسأله جانشيني رسول خدا  و رهبري جامعه اسلامي است و با توجه به آيات و روايات موجود در کتب ديني، پيامبر اکرم حضرت علي را به جانشيني و وصايت خود معرفي نمودند. ولي با وفات نبي مکرم اسلام، دو جريان عمده سياسي خلافت و امامت شکل گرفت که جريان اول تعيين امام و رهبر مسلمين را بر عهده خود مردم و شوراي حل و عقد مي¬دانست و جريان امامت آنرا امري الهي دانسته و نصب امام را به پيامبر اکرم  و خداوند متعال نسبت داده-اند.
در نوشتار حاضر، ضمن بيان مفاهيم امام و امامت، خليفه و خلافت و خاستگاه و اهميت مساله امامت به بيان رويکرد تاريخي  ماجراي سقيفه و حوادث ما بعد آن و در پايان بحث، محل نزاع در اين مساله، تبين و تحليل شده است.
پس از آن با بررسي دلائل عقلي امامت، به رد نظريه اهل سنّت در باب عدم لزوم استقلالي وجود امام و بررسي  استدلال به شورا، بيعت و اجماع صحابه پرداخته شده است.
در ادامه با استفاده از آيات و روايات نبوي و اهل بيت بيان شد که مقام امامت نيازمند جعل الهي است و کسي که قابليت امامت ندارد با انتخاب سقيفه، اجماع مردم و يا گرايش گروه خاص به وي، هرگز امام نمي¬شود.
و منشاء و مبدأ نظر اين گروه، دليل روائي و قرائي نداشته و از جمله علل بعد از وقوع  مي¬باشد.
پيامبر گرامي اسلام نيز در اين زمينه نصوص کافي و متيقن، از آيات و اخبار متواتر مانند آيات تبليغ، ولايت، اکمال و حديث غدير، منزلت، تقلين و… بيان فرموده¬اند و براي اين منصب، منشاء و جايگاهي الهي و ربوبي بيان داشته¬اند.
کلبدواژه¬ها: امام- امامت - خليفه- خلافت- خاستگاه.

مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

استاد راهنما:
جناب حجت الاسلام والمسلمین حسن غفاری فر
محقق:
فهیمه فرهادی

چكيده
اين تحقيق در رابطه با قوانين حاكم بر رفتار انسان و بازتات آن رفتار در زندگي خارجي انسان  از منظر قرآن مي باشد. مي دانيم كه هدف از نزول قرآن، رسيدن انسان به هدايت ودر نهايت به يك زندگي سعادتمندانه مي باشد و از اين حيث بيان عواقب اعمال انسان و پيامدهاي رفتار او مي تواند موجب تنبه و بيداري انسان شده و در نهايت او را در رسيدن به زندگي كه سعادت دنيوي و اخروي را براي او در پي داشته باشد، هدايت نمايد.از این حیث بر آن شدم که تحقیقی را در این زمینه انجام دهم که حاصل آن، رساله حاضر است که از بررسی نمودن آیات پانزده جزء ابتدایی قرآن در موضوع مورد نظر به دست امده است. اين تحقيق شامل سه فصل مي باشد. فصل اول كه مفاهيم و كليات است فصل دوم كه به بررسي قوانين حاكم بر رفتار فردي انسان مي پردازد و در آن يك به يك آيات به طور مفصل بحث مي شود.
مراد از رفتار فردي انسان كه در اين فصل گنجانده شده است در واقع، اعمال و رفتاري است كه توسط يكايك افراد به طور جداگانه قابل انجام است و گرنه در بسياري از آياتي كه در اين فصل بيان مي شود، ضمير به كار برده شده جمع بوده و خداوند جمع را مورد خطاب قرار مي داد ولي جمعي كه يك به يك و فردي قادر به انجام آن عمل و رفتار هستند.
فصل سوم شامل قوانين حاكم بر رفتار اجتماعي انسان مي باشد در اين فصل نيز تك تك آيات مورد مطالعه و بررسي واقع شده اند. ملاك گزينش آيات در اين فصل روحيه جمعي حاكم بر آن است. يعني بر خلاف فصل گذشته اين جمع و اجتماع انسان ها هستند كه ملاك اند نه فرد فرد آنها به بيان ديگر عكس العمل مزبور در آن آيات معلول رفتار جمعي و اجتماع انسان ها است و عمل فرد آنها مقبول نبوده و نمي تواند آثار حاصه از رفتار جمعي را در پي داشته باشد.

 شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

استاد راهنما:
حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای تراشیون

محقق:
 فاطمه شیخ¬نژاد
چكيده
مسئله پدر و عهده داری سرپرستی فرزندان مسئولیتی خطیر، و موفقیت در آن مستلزم آگاهی، فداکاری، اخلاق و اعتقاد است. او مسئول است اعتماد را در درون خانواده بیاورد، مراقب فرزندان خود باشد و زمینه را برای استقلال و آزادی فراهم آورد و مخاطرات را از آن ها دور سازد.
 از همان دوران جنینی پدر باید زمینه ساز تربیت فرزند باشد، تا روزی که او به دنیا آمد دچار گرفتاری و سردرگمی نباشد. در واقع پدرها می توانند به شیوه هایی بر فرزندان خود تاثیر بگذارند که مادرها نمی توانند بویژه در زمینه های روابط با دوستان و موفقیت تحصیلی هنگامی که از احساسات فرزندان شان باخبر است و می کوشد تا به آن ها در حل مسئله شان کمک کند بچه ها در مدرسه و ارتباط با دیگران موفق تر هستند بالعکس پدری که نسبت به فرزندان خود خشن، ایرادگیر و بی اعتناست که موجب شکست فرزند و زندگی خود می شود. حتی به طور عمده پدر از طریق بازی هم می تواند بر فرزندان خود تاثیر گذار باشد.
 لذا پدران با داشتن آگاهی های صحیح از مدیریت خانواده و تعلیم و تربیت اسلامی می توانند ارمغانی گرانمایه به جامعه تحویل دهند که فوائد این تربیت صحیح بیش از همه، آن ها را بهره مند می سازد چرا که فرزند صالح جزء باقیات صالحات است.

شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم

استاد راهنما:
حجۀ الاسلام دکتر غلامرضا بهروزلک
محقق:
وجیهه خوش کلام

چكيده
رساله حاضر با موضوع «اسلام و سكولاريسم» سعي دارد به رابطه ميان دين مبين اسلام و نظريه سكولاريسم بپردازد و به اين سؤال كه، آيا نظريه سكولاريسم در اسلام جايگاهي دارد؟ پاسخ دهد. از لحاظ تاريخي سكولاريسم زاده مسيحيت و غرب است و در واقع واكنشي به عملكرد ناصحيح و غير ديني (دين مسيحيت) ارباب كليسا است. اما آيا مي‌توان اسلام را هم با مسيحيت غرب به قياس گذاشت و اتفاقي كه دامان غرب را به خود گرفتار كرد، در اسلام هم انتظار داشت.
در نگاه اول شايد به نظر رسد اين نظريه فلسفي - سياسي چرا نبايد دامن‌گير اسلام شود؟ ولي روشن است كه حساب دين تحريف يافته مسيحيّت با دين مبين اسلام كه با قدمت 1400 ساله هنوز احدي يافت نشده كه به تحدّي قرآن پاسخ بگويد جداست.
تز سياسي - فلسفي سكولاريسم با پايه‌هاي انسان‌گرايي و علم‌گرايي سعي دارد كه دين را يا از صحنه حكومت خارج كند و يا از صحنه امور دنيوي مردم جدا نمايد. امّا آيات نوراني قرآن و روايات معصومين به ارتباط تنگاتنگ و دوسويه دنيا و آخرت نظر دارد و نه تنها امور حكومتي را از نظر دور نكرده؛ بلكه مقام و منزلت انساني را محدود به پرداختن به هوا و هوس‌هاي زودگذر نمي‌داند و انسان را از طريق عقل، كه همانا رسول باطني و حاضر نزد هر شخص منصف است، به كمال نهايي و سرمنزل مقصود راهنمايي مي‌كند.
واژه‌هاي كليدي:
قران، اسلام، سنت، سكولاريسم، سكولاريزاسيون، اومانيسم و عقل‌گرايي.
 

محقق : راضيه طهرانيان طرقبه
استاد راهنما: عليرضا برادران افتخاري
چکيده:
اعتقاد به منجي و موعود آخرالزمان از جمله اعتقاداتي است که تقريباً  تمامي اديان و مذاهب مختلف بدان ملتزم اند. اين اعتقاد در بين مسلمين بر طبق احاديث پيامبر اکرم (ص) در شخصي با نام «مهدي» مصداق يافته است. شيعه اثني عشري بر خلاف ديگر فرق اسلامي - که مهدي را هنوز موجود نمي دانند- با توجه به منابع روايي شيعي و مستندات و شواهد تاريخي ديگر مهدي را همان محمد بن حسن عسکري (عج) که در سال 255هـ.ق تولد يافته مي دانند و معتقدند او هم اکنون نيز زنده است.
در ميان روايات شيعي برخي به طور غير مستقيم به اثبات وجود مقدس مهدي پرداخته به اين معني که هر چند شايد نامي از آن امام در اين روايات نيامده اما اين روايات اثبات کننده وجود امامي معصوم از نسل امامان قبلي براي عصر ما مي باشد. همچنين برخي ديگر از روايات شيعه که تحت عنوان کلي «روايات مهدويت» قرار دارند به طور مستقيم وجود ايشان را به اثبات مي رساند. اين روايات و ا خبار را مي توان در دو دسته تنظيم نمود. برخي از آنها به معرفي و بيان هويت مهدي پرداخته و در واقع نسب ايشان را به روشني بيان نموده و دسته اي ديگر از وجود ايشان پرده بر مي دارد؛ اين روايات از تاريخ ولادت ايشان، چگونگي آن، غيبت صغري و نواب ايشان و نيز از غيبت کبري و طول عمر شريفش و … سخن به ميان آورده است. تمامي اين اخبار دال بر وجود ايشان است.

نام :سيده زهرا موسوي نژاد
عنوان تحقيق پاياني: خواب و رؤيا در قرآن كريم
استاد راهنما: سركار خانم شريفي
چکیده :
از ديرزمان پديده شگفت آور خواب و رؤيا توجه انسان را به خود مشغول كرده است و اهميت اين مسئله  با مراجعه به متون ديني خصوصاً قرآن كريم فهميده مي شود.
در اين تحقيق پرداخته شده به مباحثي در مورد خواب و رؤيا كه در يك مقدمه و پنج فصل و در انتها خلاصه و نتيجه گيري آمده است.
در فصل اول به واژه ي رؤيا، حقيقت و ماهيت رؤيا و علت آن و تفسيرهايي درباره آن و همچنين عمر خواب و رؤيا پرداخته شده و در فصل دوم رؤياهاي مطرح شده در قرآن كريم همراه با تفسير مختصري از آنها آمده. در فصل سوم انواع رؤيا و تقسيم رؤيا و جايگاه و ارزش آن در روايات و لسان حكما آمده است. و در فصل چهارم ارزش، آثار و علل فراموشي رؤيا و رابطه شخصيت انسان و رؤياي او مطرح شده ودر نهايت در فصل پنجم بحث تعبير خواب و تعبيركنندگان و همچنين حجيت خواب و رؤيا مطرح شده است و همچنين در آخر اين تحقيق خلاصه اي از مباحث به همراه نتيجه گيري، با توجه به مسائل اصلي متن بيان شده است.

استاد راهنما:
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی زندیه

محقق:
زینب جهان بینی

چكيده:
موضوع امامت و جانشینی پیامبر گرامی اسلام(ص) در گذر تاریخ کلام اسلامی، مباحث پر دامنه ای را به خود اختصاص داده است و طرح مسائل مختلف پیرامون امام که از جمله مهمترین آن علم امام و عصمت امام(ع) می باشد همواره، در خور توجه دانشمندان بوده است. در مکتب تشیع امامت جزء اصول دین بوده و از نظر لزوم اعتقاد در ردیف توحید و نبوت و معاد قرار دارد و منصب امامت در امتداد وظایف خطیر رسالت پیامبر است. پس از درگذشت پیامبر(ص) امام معصوم وظایف ایشان را به عهده می گیرد و پرواضح است که قیام به چنان وظایفی علاوه بر عصمت و مصونیت از گناه و اشتباه، بدون علم وسیع و گسترده امکان پذیر نیست. علمی که اکثر دانشمندان شیعه معتقد بر فعلی بودن آن هستند بدین معنا که امام در هر زمان همه چیز را می داند. دلایل عقلی که بر این نظر اقامه شده عبارتست از نافعتر بودن آن بر اداره امت، کاملتر بودن آن در رسالت و امامت، تمامتر بودن نعمت خدا با عطای علم بالفعل به امام چون نیکوترین نحوۀ علم است، رساتر بودن علم بالفعل به دلالت بر وجود پروردگار، محفوظ بودن صاحب علم از فریب خوردن و….
همچنین آیات قرآن کریم مانند آفتابی است که از پس پردۀ جهل  ما می تابد و علم گستردۀ پیامبر و امام را برای ما روشن می کند. از جمله آیات مؤید علم غیب امام، آیات علم غیب بطور اجمال مانند آیات 26- 27سوره جن و 179 آل عمران است و از جمله آیات علم غیب تحت عنوان کلی، می توان به آیات تعلیم اسماء، آیات شهادت بر اعمال، آیات امامت باطنی و عصمت و آیات شب قدر اشاره کرد.
علاوه بر دلالت عقل و آیات قرآن کریم، روایات و احادیث فراوانی نیز وجود دارد که بطور واضح و روشن به علم پیامبر و امام(ع) از نوع فعلی تصریح کرده اند. چند طایفه از این روایات که هر طیف خود شامل گروه گسترده ای از روایات و احادیث است شامل: خزانه دار بودن امام برای علم نامحدود خدا، آگاهی آنها به آنچه در آسمان و زمین است، راسخ در علم و عالم به تأویل بودن ائمه، کانون و سرچشمه علم و کلید حکمت بودن آنها، شاهد و گواه بر اعمال مردم بودن و…. روایاتی نیز وجود دارد که ائمه خبر از آینده داده اند و یا پرده از مجهولات علمی مختلف برداشته اند که تمام این روایات و اخبار نشان دهندۀ آگاهی وسیع و احاطۀ بی نهایت و حیرت انگیز ائمه بر تمام علوم و دانشهاست.