نام: بتول حسينىزاده
عنوان تحقيق پايانى: آسيبشناسى تربيت دختران و راهكارهاى درمان آن با تأكيد بر منابع اسلامى
استاد راهنما: حاجى دهآبادى
چكيده :
در نظام تربيتى اسلام، تربيت دختران از اهميت والايى برخوردار است و اين به علت مسئوليت و نقشهاى حساس مادرى و همسر بودن است كه در آينده، دختران عهدهدار آن نقشها خواهند بود. تربيت دختران متمايز از تربيت پسران است زيرا ويژگىهاى دختران با ويژگىهاى پسران در بعضى موارد متفاوت است و نقشها و مسئوليتهاى متفاوت با پسران نيز دارند، بنابراين علاوه بر اعمال تربيت مشتركى كه مبتنى بر ويژگىهاى مشترك آنان است مىطلبد تربيت خاص دختران نيز از سوى مربيان و والدين اعمال شود. از آنجا كه روشهاى تربيتى مبتنى بر مبناها و اصول خاصى است در اعمال روشهاى تربيت دختران بايد مبناهاى خاصى رعايت شود. وجود روحيه حساس دختران، به وديعه گذاشته شدن گوهر عفت در آنان از سوى خالق متعال، و شديدتر بودن ميل به خودنمايى و خودآرائى در دختران ويژگىهايى بيولوژيكى خاص آنان از مواردى است كه بايد در تمام مراحل تربيت به آنها توجه شود.
متأسفانه با نگاهى به وضعيت كنونى دختران در كشور درمىيابيم كه در اين زمينه با چالشهاو آسيبهايى روبرو هستيم.
از عوامل خانوادگى اين آسيبها مىتوان اين موارد را نام برد: ضرب و شتم فرزندان از سوى والدين، وجود الگوهاى غلط در خانواده، كوتاهى يابد عمل كردن در زمينه تربيت مذهبى و دينى كمبود محبت، وجود زمينه مناسب در خانواده براى بروز عقده حقارت كه خود منشأ بسيارى از بيمارىهاى روحى و روانى است و بالاخره نابسامانى و فروپاشيدگى خانواده در اثر طلاق، اعتياد يا فوت والدين. از عوامل اجتماعى اين آسيبها نيز مىتوان اين موارد را نام برد: تهاجم فرهنگى، بها ندادن به دختران و تبعيض قائل شدن بين دختر و پسر تحتتأثير شيوع فرهنگ پدر تبارى در جامعه، وجود الگوىهاى نامناسب در سطح جامعه، دوستان ناباب، كافى نبودن آموزشهاى مذهبى يا بد عمل كردن در اين زمينه رفتار نامناسب بعضى از روحانيون و مبلغين علوم دينى و … .
آسيبهاى مذكور و عواقب وخيم آنها و چگونگى مقابله با مشكلات موجود از طريق فيلم، تحقق و برگزارى مسابقات كتابخوانى و مطالعات كتب مفيد در اين زمينه بسيار سودمند خواهد بود.
نام طلبه: زهرا فرضي
عنوان تحقيق پاياني: روشهاي تربيت نسل منتظِر
استاد راهنما: حجت الاسلام والمسلمين خدا مراد سليميان
مركز آموزش: مدرسه علميه معصوميه(س)
چكيده
اين تحقيق، پژوهشي است در حوزه مباحث مهدويت، با نظر به شيوههاي تربيتي و به منظور ارائه روشهاي تربيت نسل منتظر كه با ايجاد پيوند ميان موضوع ديني مهدويت و موضوع روانشناختي تربيت، تربيت ديني مهدوي را بيان ميكند.
انتظار، مهمترين وظيفه شيعه عصر غيبت بوده است. اين پژوهش تلاشي در جهت تربيت نسل منتظر و اداي تكليف ميباشد.
اين تحقيق با مطالعه بر مبحث انتظار و موضوعات پيرامون و بررسي اصول تربيت ديني با استفاده از روش تحليلي تبييني، به بيان ارزشهاي انتظار و روش نهادينه نمودن اين بايستههاي تربيتي ميپردازد. در اين راستا آسيبهاي تربيتي موجود نيز بيان خواهد شد.
كليدواژههاي بحث: روش – تربيت - نسل – انتظار است.
عنوان تحقيق پاياني: مهم ترين علت رويگرداني جامعه اسلامي از خلافت حضرت علي(ع)
نام خانوادگي : صديقه جامهبزرگ
استاد راهنما: حجـة الاسلام سيد محمدحسين بهشتي
چكيده:
بعد از رحلت پيامبر اكرم(ص) جامعه آن زمان از حضرت علي(ع) رويگردان شدند. يكي از علتهاي مهم، جريان سقيفه بود كه باعث انحراف مسلمانان از مسير اصلي اسلام ناب محمدي(ص) گرديد عوامل بسياري از جمله فرهنگي، سياسي، اجتماعي زمينهاي به وجود آوردند كه جريان سقيفه را در پي داشت. در اين تحقيق به مهم ترين علت رويگرداني جامعه اسلامي از خلافت حضرت علي(ع) ميپردازد.
اين تحقيق شامل دو فصل ميباشد كه در فصل اول به وضعيت فرهنگي، اجتماعي عربستان نگاهي دارد و به بررسي ملاك انتخاب رهبري و سرپرستي جامعه در قبل و بعد از رسالت پيامبر اسلام(ص) ميپردازد.
در فصل دوم جريان سقيفه را تحليل و عوامل فرهنگي، اجتماعي موثر سقيفه و نقش مردم را بررسي ميكند و در پايان به اين نتيجه ميرسيم كه مردم آن زمان بيشتر اسلام آورده بودند نه ايمان و چون داراي نفاق و دورويي بودند بعد از پيامبر(ص) به آن اعتقادات قلبي خود بازگشتند و باعث تنها گذاشتن حضرت علي(ع) شدند.
نام : اعظم جانثاري لاداني
استاد راهنما : جناب حجه الاسلام و المسلمين آقاي ابراهيم شفيعي
چکیده :
کودک انساني است داراي شخصيت حقيقي و حقوقي ، در عين حال که موجودي ضعيف و ناتوان که نيازمند حمايت همه جانبه پدر و مادر است . کودکان در خانواده رشد مي کنند تکامل مي يابند و جامعه پذير مي گردند و در سير زندگي با بسياري از آسيب هاي اجتماعي آشنا مي شوند.
دوران کودکي اساس سلامت جسم و جان است. يک اشتباه ممکن است کودک را از مسير سعادت خارج نمايد زيرا بزرگسالان با داشتن عقل و تجربه، تا اندازه اي قدرت تشخيص و دفاع از او را دارند اما يک کودک هم سخن بي اساس و افسانه بشنود مي پذيرد و آثارش تا پايان عمر و در ذهن او باقي مي ماند و در روحيات و رفتار آينده او تاثيري شگرف مي گذارد.
در اسلام، مسئوليت سنگين پرورش کودکان به عهد والدين است که البته درتمامي مراحل با وضع احکام و قوانين و توصيه و سفارشات اخلاقي، همواره قدم به قدم راه گشاي والدين بوده است و براي حفظ سلامت جسمي و روحي و رشد وبالندگي کودک احکام وحقوقي براي قبل و بعد از تولد مقرر نموده است.
ما در اين رساله ضمن بيان مفاهيم حق واصطلاحات حقي، معناي لغوي و قانوني کودک به حقوق کودک قبل از تولد مانند چگونگي برخورد با چنين خصوصيات دوران جنيني و عواملي از قبيل تغذيه حلال، حالات روحي اخلاقي وتاثير داروها برروي جنين بحث شده و پس از آن به حقوق و احکام حقوق پس از تولد از جمله نامگذاري، اظهار محبت، حق ارضاع ، شيوه هاي مهر ورزي ، حق حضانت ، تربيت و ولايت و مسائل پيرامون آن پرداخته ايم .
استاد راهنما:
جناب آقاي رحمت الله حيدرپور
محقق:
مرضيه جعفري هرستاني
چكيده
يک مبلغ براي آنکه بتواند، در امر تبليغ دين موفق باشد، بايد گفتارش داراي فصاحت و بلاغت باشد و سخنراني خود را به گونه¬اي ارائه دهد که موجب جلب توجه مخاطبين شود و عنداللزوم عواطف آنها را تحريک کند. سخنانش کوتاه باشد. به مسايل مورد نياز مردم بپردازد و بياني ساده و روان داشته باشد و در عين حال سخنراني را به گونه¬اي شروع کند که از حسن مطلع و حسن ختام خوبي، برخوردار باشد و بدون آمادگي لازم پيرامون موضوع مورد بحث، سخنراني نکند و محتواي کلامش منطقي و حکيمانه باشد.
در برخورد بامردم، نرم خو و متواضع باشد و با آنها ارتباط دوستانه داشته باشد. به آنها احسان و نيکي کند و در رفتارش با مردم عدالت را رعايت کند و آسان¬گير باشد. در عين حالي که بر مردم سخت¬گيري بي¬جا نمي¬کند، از اصول و مباني دين نيز کوتاه نيايد. يک مبلغ موفق مي¬داند که با استفاده از عناصر و ابزارهاي مادي مانند کمک مالي به مردم، اطعام دادن در منزل و در مراسم مذهبي و تشويق مردم با مشوقهاي مادي و همچنين از طريق مشارکت در کارهاي عام المنفعه و ساختن مراکز ديني و فرهنگي، مي¬توان موجب گرايش مردم به سوي دين شد.
دو عامل بسيار مهم که نقش سازنده و تأثير¬گذار در توفيق مبلغ در تبليغ دارد، عبارتند از عمل صادقانه و اخلاص در عمل که آيات و روايات مؤيّد اين مطلب مي¬باشد.
(براي اينکه يک مبلغ بتواند با مخاطبين خود به راحتي ارتباط برقرار کند و مسايل و مطالب بيان شده توسط او متناسب با احساسات و گرايشهاي مخاطبين باشد، بايد با علم روانشناسي آشنا باشد و در جاي لازم از آن استفاده کند.
از آنجا که عصر کنوني عصر پيشرفت و جهش علمي مي¬باشد، بايد از ابزارهاي جديد مخصوصاً رسانه¬هاي گروهي در امر تبليغ دين استفاده شاياني نمود. البته در ميان وسايل ارتباط جمعي تلويزيون تأثير بيشتري بر روي افراد جامعه دارد وبايد مورد توجه بيشتري قرار گيرد.
استاد راهنما:
حجت الاسلام و المسلمين قنّادی
استاد مشاور:
حجت الاسلام و المسلمين مهدي زنديه
محقق:
سيده منيره موسوي
چكيده:
زمین سومین سیاره پیرامون خورشید است و در میان سیارات دیگر یک سیاره متوسط به حساب می آید که قطر متوسط آن 7918 مایل برآورد شده است زمین از چهار لایه تشکیل شده است زمین دارای خصوصیات خاصی از جمله : سن , شکل و ابعاد زمین است و ویژگیهایی دارد چون مد و دحو الارض و حرکات زمین و . .
از جمله پدیده هایی که بر روی زمین می توان به آنها اشاره کر کوها و دریاهاست (رواسی به معنای کوه ها و در اصطلاح به معنای رسوخ – ریشه و پایه داشتن است .
کوه ها نقش خاصی در حفظ و ثبات زمین دارند به نحوی که به آنها میخ های زمین گفته می شود .
آب ماده ای فراوان در کره زمین است به شکل های مختلفی همچون دریا – باران – رودخانه ها …. دیده می شود فراوان ترین نوع آن به شکل مایع بوده و ویژگیهای خاص و شایان توجهی دارد ودر آیات ورایات نیز به آن اشاره شده است . در مبحث پدیده های جوی نیز می توان به این مطالب پرداخت
جو زمین : که مفسرین از آن با نام محفوظ یاد کرده اند و همچنین بیان شده است که ساختمان جو زمین نتیجه دگرگونی فشار و دمای جو است و این حاصل از توضیع و پراکنش حرارت حاصله از خورشید است باد ابر و باران از دیگر پدیده ها جوی زمین می باشد جایگاه شب و روز که یکی دیگر از پدیده های جوی است در آیات و روایات فراوان دیده می شود در این کار تقدم و تاخر روز و شب و علت آن نیز مورد نظر ایات و روایات قرار گرفته شده است از فواید روز و شب به چند مطلب می توان اشاره کرد که شب عامل آرامش انسانها است و در روز عامل جنبش و تحرک و فعالیت آنهاست و . . .
ماه گرفتگی یعنی زمانی که ماه از میان سایه زمین عبور می کند و خورشید گرفتگی یعنی زمانی که ماه از میان زمین و خورشید عبور می کند از دیگر پدیده های جوی است که آسمان و زمین در آن مشترک و سهیم هستند .
استاد راهنما:
سركار خانم موحّد
استاد داور:
حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي مهدي زنديه
استاد ناظر:
حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي تهراني
محقق:
مرضيه صالحي
چكيده
واژه انسانساز ايمان به مفهوم باور داشتن است و اين باور ژرف و عميق اثرات شگرفي در كران تا كران بينش و گرايش و عملكرد فرد و جامعة مؤمن برجاي مي گذارد. اين باور قدرت تحمل انسان را بالا مي برد، روح اميد و فداكاري به او مي بخشد، زندگي را شاداب و پرنشاط مي سازد، آفت تشويش و نگراني را از دل و جان مي زدايد، ابرهاي تيره و تارِ دلهره ها و امواج شكننده خوف را از آسمان زندگي بشر محو مي كند. قدرت اراده در انجام كار و يا خودداري از گناه را پولادين مي سازد. به انسان شجاعت و شهامت، شور و حرارت، شعور و احساس مي بخشد. تعهد، احساس مسئوليت در برابر خدا و خلق، طبيعت و خويشتن را به آدمي ارزاني مي دارد مؤمنين و صالحين در برابر آفريدگار هستي احساس خشيت مي كنند و از دانش بي كران، عدالت حسابرسي، و كيفر و پاداش، بهشت و دوزخ، نام و ياد بلند و جاودانة او و فراتر از همه از عظمت و شكوه و اقتدار او سخت حساب مي برند و با همه وجود مي كوشند كه آن گونه كه او مي خواهد بينديشند و باور كنند و آن چنان كه او مي پسندد دوست بدارند و مهر به ورزند و آنسان كه او خشنود مي گردد عمل نمايند و به طوري كه او مقرر نموده است زندگي كنند. چنانچه در سوره انفال آية دوم بيان مي نمايد: ( انَّماَ المومنونَ الذينَ اذا ذُكِرَ اللهُ وَ جَلِتْ قُُلُوبهُمْ)؛ مؤمنان تنها كساني هستند كه هرگاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان مي گردد»
مردم توحيدگرا (مؤمنين و صالحين) بسان موجودي زنده و پرتلاش همواره در مسير رشد و تكامل به پيش مي روند. بسان يكدانه كه جوانه مي زند و از ناتواني و ضعف به توان و باروري و شكوفايي مي رسد، بسان نهال كه به ميوه مي شيند بسان گل ها و گياهان و شكوفه ها و لاله ها هستند كه هر روز گل تازه اي از درست انديشي و گلبرگ لطيف و زيبائي از عمل شايسته و عطر و نسيمي از رشد فكري و عملي و اخلاقي و انساني از خود مي پراكنند، و به نمايش مي گذارند مردم با ايمان و نيكوكردار درجا نمي زنند از تحرك و تلاش و رشد تكامل باز نمي ايستند. هدف آنان بلند است و همتشان والا، و راه تا بسوي خدا…
آري آنان در پرتو آيات الهي و شنيدن قرآن بر ايمانشان افزوده مي گردد، چنانچه در آية سوم سورة انفال خداوند مي فرمايند: و اذا تُليَت عليهم آياتُهُ زادَتْهُمْ ايماناً ؛ و هنگامي كه آيات او بر آنها خوانده مي شود ايمانشان فزونتر مي گردد.
آري اينها شايستگانند كه آراستگي به اين نشانه ها انديشه اي بلند و همتي والا و اخلاص و ايماني عميق مي طلبد. همانا سه پاداش پرشكوه و وصف ناپذير در انتظار آنهاست: 1- مقامات و درجات والا نزد خدا 2- آمرزش از سوي خدا 3- نعمتهاي وصف ناپذير و جاودانه بهشت پر طراوت و پرنعمت و زيباي خدا) اميد آنكه همگان بتوانند در پرتو هدايت الهي به ايمان واقعي باريابند.
استاد راهنما:
آقاي مصطفي طيبي
استاد مشاور:
سرکار خانم شهره صادقي
استاد داور:
آقاي مهدي زنديه
محقّق:
محدثه طيبي
چکيده:
خانواده نظامي پويا و هدفمند است و به عنوان يک نهاد اجتماعي، از زمان ايجاد، مسئوليت هاي سنگيني را بر عهده دارد. مسئوليت هايي که هر يک از زن و مرد موظف به انجام آن هستند. از جمله اين مسئوليت ها، تربيت است. تربيتي که فقط شامل حال فرزند اين خانواده نمي شود بلکه والدين را هم در بر مي گيرد. به عبارت ديگر والدين براي تربيت فرزندي در آينده بايد تربيت را از خود شروع کنند و نوعي خودسازي داشته باشند. بنابر اين جايگاه تربيت در خانواده جايگاه والايي است.
هر يک از زن و مرد بايد بدانند که با توجه به روايات فراواني که در اين زمينه وجود دارد تربيت حتي از قبل از ازدواج هم شروع مي شود، يعني اين که زن و مرد در انتخاب همسر براي خود بايد دقت نظر را داشته باشند و توجه کنند که همسري که بر مي گزينند پدر يا مادر فرزندشان در آينده خواهد بود.
علاوه بر آن بايد در نظر داشت که از جمله تربيت ها، تربيت در دوران بارداري است، دوراني که تمام جريانات فکري و روحي مادر بر جنيني که در رحم دارد تأثير خواهد گذاشت از جمله غذايي که مادر با نگاهي در روايات، مي توان به سيرة اهل بيت ـ عليهم السلام ـ در اين زمينه پي برد و اينکه اين بزرگواران در هر دوره اي به چه نکاتي توجه کرده اند و از چه مواردي نهي کرده اند.
بعد از تولد نکاتي که ائمه به آن سفارش کرده اند، پيش زمينه اي مهم براي تربيت صحيح خواهد بود. به عنوان مثال گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد باعث مي شود که نوزاد از همان ابتداي تولد با نداي توحيد آشنا شود.
بايد توجه داشت که توجه به نيازهاي نوجوان و هدايت او در مسير درست تأثير به سزايي در تربيت دارد و همچنين راهکارهايي وجود دارد که والدين و بزرگترها را ياري خواهد کرد تا کودک را شناخته و نيازهاي او را برطرف کنند و بتوانند با فرزند خود رابطه اي صميمانه داشته باشند.
استاد راهنما:
حجت الاسلام جناب آقاي دكتر مهدي مهريزي
استاد ناظر:
جناب آقاي سيد محمدحسين بهشتي
استاد داور:
سرکار خانم مرضيه اسکندرجوي
محقق:
مرضيه سادات طباطباييپور
چكيده
وجود مبارک اميرالمؤمنين علي(ع) به قدري عظيم و سترگ است که ذکر فضائل و مناقب آن حضرت بدون بهرهگيري از آيات الهي و روايات معصومين(ع) و علماي آگاه و مخلص، کاري است بس دشوار و چه بسا ناممکن. شاهد مثال روايتي است از پيامبر(ص) که به حضرت علي(ع) ميفرمايند:
«خدا را نشناخت جز من و تو، مرا نشناخت جز تو وخدا و تو را نشناخت جز من و خدا».
از طرف ديگر رسول خدا(ص) همواره از مسلمانان ميخواهند که دربارهي فضائل و مناقب علي(ع) بنويسند و بگويند چنانچه در حديثي ميفرمايند:
«هر کس بنويسد فضيلتي از فضائل علي ابن ابيطالب(ع) را، تا زماني که اين نوشته هست ملائکه براي او طلب مغفرت ميکنند و نگاه به نوشتهاي که فضائل علي(ع) در آن است، خداوند ميبخشد گناهاني را که به وسيلهي چشم کرده باشد.»
تأکيد رسول خدا(ص) براي دانستن فضايل آن حضرت، متخلق شدن مسلمانان به صفات حميده و الگو قرار دادن علي(ع) به عنوان يک انسان نمونه و اسوه حسنه در زندگي آنها و در نتيجه داشتن جامعه اين نمونه و رفتن به سوي هدف غائي خلقت ميباشند.
در نوشتهايي که در پيش رو داريد سعي شده به فضائلي از آن حضرت پرداخته شود که خاص و منحصر به آن امام همام بوده و ديگر اصحاب و ياران پيامبر(ص) از آن بيبهرهاند از جمله:
ولادت علي(ع) در خانهي خدا، سبقت آن حضرت در ايمان و اسلام که اوّلين فرد مسلمان پس از پيامبر(ص) به شمار ميروند و وصايت و خلافت و جانشيني ايشان پس از پيامبر(ص) و عهدهداري منصب امامت ميباشد. که بنابر حديثي از حضرت علي(ع)، بزرگترين فضيلت خود را، جانشيني پيامبر(ص) بدست رسول خدا ميداند.
اين پاياننامه به فضائل و مناقب فوق از آن حضرت به صورت تطبيقي و مقايسهايي بين دو فرقه شيعه و سني از مسلمانان پرداخته شده و نظرات آنها به گونهايي مبسوط بيان شده است و به اختلاف نظر و تفاوت ديدگاههاي اين دو فرقه مسلمان نيز اشاره شده است.
هر چند طبق مستندات تاريخي و رواني و نظر علماي شيعه و سني، همهي مسلمين به فضائل فوق و ديگر فضائل و مناقب آن حضرت نسبت به صحابه در حد اعلي معترفند لکن تعداد انگشتشماري از روي جهالت و عناد و خود محوري آن را ناديده گرفته و با غرضورزي و بيخبري به اين همه بزرگي و عظمت بيمهري ورزيدهاند.
انشاءالله که مسلمين با شناخت صراط مستقيم که همان علي(ع) و اهل بيت پيامبر(ص) است به هدف عالي خلقت که همانا خيلفته اللهي است نائل شده و اين فهم در حکومت جهاني حضرت مهدي(عج) محقق گردد.
عنوان : رابطه دين و فطرت از ديدگاه اسلام
استاد راهنما: آقاي علي پريمي
استاد داور: سرکار خانم فاطمه رجبی
محقق: معصومه شوكتي نيا
چكيده:
يكي از اساسيترين مباحث معارف ديني ، آن است كه دين و اعتقاد به ماوراي طبيعت به ويژه ايمان به خدا چگونه و تحت تأثير چه عواملي براي انسانها پديد آمده است و اينكه شريعت و تشريع با تكوين و آفرينش هماهنگي و هم سنگي دارند.
مراد از دين در اين تحقيق مجموعة احكام و دستورهايي است كه پروردگار براي رستگاري جامعة بشري بر رسولان و پيامبران حق نازل كرده و اطاعت از اين دستورها را بر همگام لازم دانسته است و منظور از فطرت ، ويژگيهاي ذاتي ، سرشت و طينت است كه تمامي انسانها از آن برخوردارند.
اين تحقيق به دنبال آن است كه اثبات كند بينشها و گرايشهاي ديني به چگونگي آفرينش انسان و نهاد او بر ميگردد و اين نداي فطرت است كه انسان را به سوي ايمان و گرايش به مبدأ و معاد و برنامهاي متناسب با آن فرا ميخواند و به دنبال آن ، عوامل پشت كردن برخي انسانها از اقتضاهاي ذاتي و زمينههاي ناتواني و يا انحراف فطرت را توضيح داده و سرانجام ، به رابطه اين دو مقوله يعني دين و فطرت ميپردازد. اميد است مفيد و مقبول اهل تحقيق و دانش قرار گيرد ؛ انشاءالله.