در دیدگاه اسلام، نوجوان باید با استفاده از شناخت صحیح و با نیروی اختیار و استقلالی که خدای متعال به او ارزانی داشته، راه خویش را شناخته و انتخاب کند. شرط لازم برای انجام دادن دستورات الهی و مورد تکلیف قرار گرفتن نیز، برخورداری از عقل و اختیار است و آغاز آن معمولا همزمان با بلوغ جنسی، یعنی سنین نوجوانی و آغاز جوانی است. از این رو در بینش اسلامی به نوجوانی و شرایط حساس این دوران توجه ویژه‌ای شده است. پیامبر اعظم(ص) نیز ضمن آنکه خودشان در عمل و رفتار توجه ویژه‌ای به نوجوانان داشتند،‌ در بیان نیز اصحاب را به نیکی و توجه شایان به نوجوانان ترغیب می‌کردند. در حدیثی نورانی از ایشان نقل شده است که فرمودند: «من به شما سفارش می‌کنم که به نوجوانان و جوانان نیکی کنید، زیرا آنان دلی رقیق‌تر و قلبی فضیلت پذیرتر دارند».  در فرمایشی دیگر، به تشویق معنوی نوجوانان پرداخته و می‌فرمایند:: «هركسي از اوان نوجواني تا هنگام مرگ در عبادت و بندگي خداوند باشد، خداي تعالي پاداش نود و نه صدّيق را به او عطا مي‌كند.

امام علی(ع) نیز درباره نوجوانی سخنان گهرباری دارند که برخی از آنان در پی می‌آیند: «قلب نوجوان مثل زمين مساعدي است كه هر بذري در آن بپاشند، همان را قبول خواهد كرد».   بر اساس این رهنمود علوی، دوره نوجوانی یکی از بهترین دوره‌های سنی، برای گرایش به مسائل دینی و فراگیری و به کارگیری آموزه‌های اسلامی است. آن حضرت در سخنی دیگر، تحولات روانی این دوره سنی را بیان کرده و می‌فرماید: «پيوسته عقل و حماقت در ضمير نوجوان در ستيزند تا بحران بلوغ را پشت سر بگذارد و به سن هجده سالگي برسد؛ در آن هنگام با غلبه عقل يا حماقت به يك‌سو گرايش مي‌يابد».  در این سن است که پایه‌های اولیه هویت فرد شکل می‌گیرد و می‌تواند پس از گذار از دریای مواج، به ساحل آرامش برسد. امام صادق(ع) نیز همگان را به توجه بیشتر به نوجوان و سنین نوجوانی برای دعوت به دین فرا می‌خواند و می‌فرماید: «نوجوانان را دريابيد زيرا زودتر از ديگران به كارهاي خير روي مي‌آورند».   در عمل به این سفارش‌های اصیل، بر همه مبلغان و دست‌اندرکاران تربیت دینی نسل نو لازم است تا توجه بیشتری به این گروه سنی داشته و با فراگیری مهارت‌های ارتباط با نوجوان و نیز آگاهی از شرایط و نیازهای این مجموعه وسیع از جامعه اسلامی‌مان، از همراهان خوب نوجوانان گشته و آنها را برای یافتن مسیر صحیح زندگی یاری رسانند.

ابراهیم اخوی- مشاور