شلهزرد واجب، آشرشته حرام!
روحالله حبيبيان
آش نذري، سفره ابوالفضل، شلهزرد 28 صفر، آش پشتپا، سمنو پزون و… اين اسمها و رسمها را بارها و بارها شنيدهايد و حتماً خاطرات خوش آن در ذائقة مبارکتان بهجا مانده است. معمولاً در بيشتر خانوادههاي ايراني سنتهايي ساليانه با همين عنوانها يا اسامي مشابه بهجا آورده ميشود، که البته بسيار خوب و پسنديده است، اما اين رسمها که معمولاً در ميان بانوان از حرمت و قداست ويژهاي برخوردار است، احکام و ريزهکاريهاي شرعي خاصي هم دارد.
با نگاهي دقيقتر، اينگونه رفتارها از نظر ديني در سه باب نذر، عهد و قسم قرار ميگيرند که هر سه اينها نوعي معاملة فرد با خداست؛ يعني نوعي قرارداد يکطرفه که فرد خود را در برابر خداوند ملزم به انجام يا ترک کاري ميکند، حال يا مشروط به اتفاق خاصي، مثل مادري که نذر ميکند اگر دختر عزيزدردانهاش در کنکور قبول شود شلهزرد بپزد و به در و همسايه و فاميل بدهد و يا بدون شرط، مثل اينکه انسان نذر کند هر سال دهه محرم به عزاداران آقا اباعبدالله علیه السلام آب يا شربت بدهد. براي تحقق اين قرارداد سه راه وجود دارد: يا بر آن کار نذر بشود، يا انسان با خدايش عهد ببندد و يا بر آن کار قسم بخورد.
صفحات: 1· 2