5. الگودهي به كودكان
والدين افزون بر آگاه ساختن کودک باید در ارائه‌ي رفتار درست و مقررات، خود بهترين نمونه براي وی باشند. به‌همين دلیل، در روايات اين نكته‌ي نغز را می‌بینیم كه: «افراد را با عمل‌تان به كار خير دعوت كنيد». در نظم آموزی به كودك باید به اين مسئله توجه داشت؛ زيرا پدر و مادر، نخستین الگوهاي رفتار كودك‌اند. تأثير عمل والدين از گفتار آنان بسيار بيشتر است. استاد مطهري در اين‌باره مي‌گويد: «هيچ چيزي بشر را بيشتر از عمل تحت تأثير قرار نمي‌دهد. شما مي‌بينيد مردم از انبيا و اوليا زياد پيروي مي‌كنند؛ ولي از حكما و فلاسفه آن قدرها پيروي نمي‌كنند؛ زیرا فلاسفه فقط مي‌گويند؛ فقط مكتب دارند؛ فقط تئوري مي‌دهند، … ولي انبيا و اوليا تنها تئوري و فرضيه ندارند؛ عمل هم دارند. هر چه مي‌گويند ابتدا خود عمل مي‌كنند. حتي اين‌طور نيست كه اول بگويند و بعد عمل كنند، اول عمل مي‌كنند و بعد مي‌گويند. وقتي انسان بعد از آن‌كه خودش عمل كرد، گفت، اثر آن گفته چندين برابر مي‌شود»؛ 
دو صد گفته چون نيم كردار نيست
كودك بخش مهمي از آموخته‌هاي خود را از راه مشاهده‌ي نمونه‌ها و الگوها فرا مي‌گيرد. امام کاظم در اين‌باره مي‌فرمايد: «رفتار كودك بر اثر رفتار درست والدين محفوظ مي‌ماند». 
6. پرهيز از خشم و زورگويي
انضباطي که بر پايه‌ي خشم و غضب استوار باشد و با زور حاکم شود همچون خانه‌ای است كه بر پايه‌هايی سست بنا شود و به‌محض برداشته شدن زور و اجبار، از هم مي‌پاشد و فرو می‌ریزد.
ايجاد انضباط از راه زور، پيامدهاي زيانباري در پی دارد که مي توان از ميان آن‌ها به مقاومت، بي‌اعتنايي، پرخاشگري، بدخلقي، دروغ‌گويي، انزواطلبي، لج‌بازي و فقدان اعتماد به‌نفس در كودك اشاره کرد. اگر به‌گونه‌اي منطقي، مستدل و صريح با کودک رفتار شود او حقیقت را مي‌پذيرد و تسليم آن مي‌شود. اجراي برنامه‌هاي انضباطي بدون عفو و گذشت، امکان‌پذير نيست. در صورت تخلف بايد شکيبا بود ولي در اجراي انضباط، پافشاري لازم است و از راه تشويق و تحسين و در مواقع ضروري از راه توبيخ و بي‌اعتنايي، مي‌توان به اصلاح رفتار کودکان پرداخت.
آمده است كه شخصي نزد امام موسي کاظم از فرزند خود شکايت کرد. امام عليه‌السلام به او فرمود: «او را نزن، بلکه براي مدتي کوتاه، به او بي‌اعتنايي کن».
7. ثبات و پرهيز از ترديد و دودلي
وقتي براي فرزند خويش مقرراتي را لازم مي‌دانيم، بايد در اجراي آن استوار باشيم و از ترديد و دودلي بپرهيزیم؛ زيرا سستي و سهل‌انگاري موجب بي‌انضباطي مي‌شود و ما را از هدف باز مي‌دارد.
اگر فرزندمان از ترديد و دو دلي ما با خبر شود، از رعایت مقررات سر باز مي‌زند و به بحث و جدل مي‌پردازد و هم‌چنين ممکن است دچار سردرگمي شود و نداند که آيا بايد آن کار را انجام دهد يا نه. ناگفته نماند كه ايجاد انضباط در كودكي و پافشاري بر آن سبب مي‌شود تا كودك در بزرگ‌سالی فردی بردبار و منظم شود. در حديثي از امام علي‌عليه‌السلام آمده است: «ارجمندي و بزرگي با دشواري‌ها به‌دست مي‌آيد».(مجید همتی-مشاور)

ادامه دارد….