4.    محرومیت (حذف پاداش‌ها و امتیازات)
نکاتی که باید در این تکنیک به آن‌ها توجه داشت.
امور مورد علاقه کودک را از قبل شناسایی کنید.
اگر کودک علاقه‌ای نشان نمی‌دهد ابتدا در او نسبت به امری علاقه ایجاد کنید سپس از آن امر برای کنترل رفتار او بهره برید.
از قبل اطلاع دهید.
هنگامي كه والدين براي حذف امتياز خيلي معطل مي‌كنند كودكان نمي‌فهمند به خاطر چه رفتاري تنبيه شده‌اند، و رفتار بدشان متوقف نمي‌شود.
پاداش‌ها و امتياز‌ها را بايد بلافاصله بعد از رفتار نامناسبي كه دوست داريد متوقف شود حذف كنيد.
هرچه فاصلة ميان رفتار مشكل‌آفرين و حذف امتياز بيشتر باشد، اثر بخشي آن كمتر مي‌شود.
5.    استفاده از پيامدهاي مناسب
براي كاستن از رفتار نامطلوب، مي‌توان كودك را با پيامدهاي رفتارش مواجه كرد. پيامدها مي‌توانند به دو صورت باشند:
الف. پيامدهاي طبيعي
اين پيامدها حاصل رفتار خود كودك است؛ براي مثال، اگر كودك، سر ميز شام دير حاضر شود، شام او سرد خواهد شد؛ و يا اگر كودك، به اجاق گاز دست بزند، پيامد آن، سوختن دستش مي‌باشد. استفاده از پيامدهاي طبيعي دو امتياز دارد: اول آنكه، به كودك اجازه مي دهد در مقابل اعمالش مسئول باشد و دوم اينكه والدين در اين پيامدها دخالتي ندارند.
ب. پيامدهاي منطقي
در برخي موارد، پيامدهاي طبيعي ممكن است كه به كودك آسيبي جدي وارد آورد و يا اينكه آن عمل، پيامدي طبيعي به دنبال نداشته باشد؛ مثلاً اگر كودك بخواهد شيئي فلزي را داخل پريز برق كند پيامد طبيعي اين كار، بسيار خطرناك است و يا اينكه كودك، با ماژيك روي ديوارها نقاشي كشيده است؛ كه اين كار عملاً پيامد طبيبعي به دنبال ندارد. در اين موارد، مي‌توان عمل‌كودك را با يك پيامد منطقي همراه كرد؛ براي مثال، در مورد بالا، او را مجبور كرد كه تمام ديوارها را تميز كند. اگر كودك بداند، كه خودش بايد، كار اشتباهش را جبران كند، بسيار كم‌تر، اتفاق مي‌افتد، كه آن كار‌اشتباه را انجام دهد.
استفاده از روش پيامدهاي مناسب مي‌تواند به ما كمك كند، كه رفتارهاي نامطلوب را در كودكمان كنترل كرده و تا حدّ زيادي كاهش دهيم.

ادامه دارد…

مجید همتی - مشاور