غضب و راههاي درمان آن
پایان نامه با موضوع"غضب و راههاي درمان آن”
استاد راهنما: سرکار خانم بتول رجبي
استاد داور: حجت الاسلام والمسلمين مهدي زنديه
محقق: اکرم آقا محمدي
چکيده:
در این پژوهش که تحت عنوان « غضب و راههاي درمان آن » مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته است و داراي چهار فصل و چندين گفتار مي باشد، در فصل اول، تعاريف مختلفي از مفهوم غضب ارائه مي شود تا خواننده با مفهوم جامع و کاملي از غضب آشنا شود.
بنابراين غضب را در لغت و اصطلاح، از ديدگاه قرآن و روايات و از نظر بزرگان علم اخلاق و فلاسفه بررسي مينماييم و معلوم مي شود که غضب يکي از حالات نفساني است که بر انسان خشمگين عارض مي شود و او را تا مرز جنون و ديوانگي پيش مي برد.
لازم به ذکر است که منظور ما در اين پژوهش، بررسي حالات افراط در غضب است، اما از حالت تفريط و اعتدال در اين نيرو نيز سخن به ميان آمده تا اطلاعات کافي در اختيار خواننده قرار بگيرد و قبح افراط در نيروي غضب بهتر ملموس گردد.
در فصل دوم، ما به علل و عواملي مي پردازيم که ريشه اصلي افراط در غضب محسوب مي شوند و به مهم ترين اين علل که عبارت است از: عجب، کبر، حسد، لجاجت و…. به طور اجمال اشاره مي نماييم و بيان مي گردد که حتي وجود يکي از اين علل کافي است که دنيا و آخرت انسان را نابود سازد و او را در زمره گناهکاران قراردهد.
در فصل سوم، که با عنوان رذايل و فضايل متعلق به قوه غضب مطرح مي گردد، مهم ترين اثرات منفي ناشي از افراط در غضب بررسي مي شود، ضمن اينکه آثار منفي تفريط در اين قوه و نيز ثمرات مثبت اعتدال آن نيز بررسي و بيان مي نماييم که مرتبه افراط و تفريط در اين نيرو بسيار خطرناک و در عين حال استفاده متعادل از اين نيرو شجاعت محسوب مي شود.
از آنجا که در هر پژوهشي ارائه راهکارهاي مناسب براي خواننده، مهم ترين بخش آن پژوهش را تشکيل مي دهد، لذا راهکارهاي عملي و علمي در زمينه پيشگيري و درمان غضب در فصل چهارم مطرح مي گردد و سخنان ارزشمند بزرگان علم اخلاق را در اين زمينه متذکر مي شويم.
به طور کلي با بررسي و مطالعه چهار فصل مذکور به اين نتيجه خواهيم رسيد که قوه غضب، يکي از چهار قوه اي مي باشد که خداوند متعال در وجود انسانها قرار داده، مانند: قوه شهوت، عاقله و… و استفاده صحيح و مشروع در اين قوه است که نقش اساسي در رسيدن انسان به کمال مطلوب دارد و چنانچه استفاده از نيروي فوق در مسير افراط يا تفريط باشد، آثار بسيار مخربي بر زندگي دنيا و آخرت انسان دارد که اين آثار در فصل سوم به طور مفصل بيان مي گردد.
در پژوهش مذکور، ما درصدد اثبات اين موضوع مهم هستيم که انسان هيچگاه نمي تواند غضب را از وجود خويش ريشه کن کند، بلکه بايد اين نيرو را در وجود خويش طوري کنترل کند که بتواند در حد عقل و شرع از آن بهره برداري نمايد، در اين صورت سبب رضايت و خشنودي خداوند متعال شده و غضب پروردگار را از خويش دور مي نمايد.