آيت الله شيخ مجتبي قزويني در سال 1318 ق در يکي از روستاهاي قزوين، در خانواده اي روحاني، چشم به جهان گشود. مقدمات علوم اسلامي را تا سطح، در حوزه علمية قزوين فرا گرفت و براي ادامه تحصيل راهي نجف اشرف شد و از محضر بزرگان آن روزگار، چون سيد محمد کاظم يزدي، ميرزا محمد تقي شيرازي و ميرزا محمدحسين نائيني، بهره جست.
سپس به قم مهاجرت کرد و از محضر درسي شيخ عبدالکريم حائري يزدي، موسس حوزه علميه قم، بهره مند شد و از سال 1341ق، با سکونت در مشهد و استفاده از درس بزرگان اين شهر، به تدریس معارف قرآني و فقه و اصول پرداخت.
شيخ مجتبي قزويني، خود، از ارکان اصلي مکتب تفکيک، يعني مخالفان فلسفه، بود؛ اما فلسفه را به روش اجتهادي و همراه با نقد، تدرسي مي کرد. از جمله تاليفات شيخ، بيان الفرقان در پنج جلد، رساله اي در نقد اصول يازده گانه ملاصدرا شيرازي، رساله اي در معرفة النفس و نيز آثاري در علوم غريبه است. شخصيت هاي مطرحي چون مقام معظم رهبري و استاد محمدرضا حکيمي، از شاگردان ايشان هستند.
مرحوم شيخ زندگي بسيار ساده اي داشت و نمونه اي مجسم از پرهيزکاري و پارسايي بود. ايشان از طلبه هاي درس خوان، سخت حمايت مي کرد و انحطاط اخلاقي جامعه و از بين رفتن ارزش هاي ديني و تربيتي بسي رنچش مي داد. از مدافعان امام خميني (ره) در قيام ضد نظام ستمشاهي بود و وقتي نظرش را درباره امام جويا شدند، فرمود: ” امروزه، امام خميني دين است و ترويج خميني، ترويج دين.”
شيخ مجتبي قزويني درباره تلاوت قرآن به تلاوت فجري و تلاوت عقلي توصيه مي کرد:
تلاوت فجري را تلاوت سحرگاه تا طلوع فجر بيان مي کرد و بر آثار معنوي آن، بسيار تاکيد داشت و تلاوت عقلي را تلاوتي همراه با صرف زمان و کمال توجه و تعقل راستين در معاني و حقايق قرآن مي دانست و به آن سفارش مي کرد.
مرحوم شيخ، سرانجام، پس از سال ها مهاجت علمي و تربيت صدها شاگرد فاضل، در روز 22 ذيحجه 1386 ق، مطابق ب 14 فروردين 1346، چشم از جهان فو بست و در ضلع غربي صحن عتيق(انقلاب اسلامي) به خاکش سپردند.