اثر خواب‏آور بعضى از گياهان
دكتر منصور اشرفى
سنبل‏الطيب
برخى از گياهان مانند (سنبل‏الطيب) (1) آرام‏بخش و تاحدودى‏خواب‏آور هستند. اينها چون اثر داروهاى خواب‏آور و مسکن را افزايش مى‏دهند بنابراين مصرف داروهاى آرام‏بخش توام بامصرف اين گياهان ممكن ست‏بالقوه خطرناك باشد. گاهى ممكن است‏خواب طولانى شود، تطابق جسمى و روانى از بين برود به‏طورى كه‏هنگام رانندگى و يا موقع بكار انداختن ماشين‏آلات اشكال پيش‏بيايد به ويژه اگر با داروهاى نسبتا قديمى (كه امروزه كمترمصرف مى‏شوند) مانند «سكوباربيتال و فنوبار بيتال‏» (2) همراه‏باشند. بنابراين توصيه مى‏شود كه آرام‏بخش‏هاى گياهى را نبايد باآرام‏بخش‏هاى شيميائى با هم مصرف كرد.
سنبل‏الطيب كه نام علمى آن «والرين مى‏باشد،فيسيناليس‏» (3) گياهى است كه براى بهتر كردن خواب توصيه مى‏شود.
در سال 1985م در آلمان كميسيونى به نام (اى) مقدار 2 تا 3 گرم‏از اين گياه را در درمان بى‏قرارى و اختلال در خواب بر اثرناراحتى اعصاب را سودمند يافتند.
به هر حال برخى از صاحب‏نظران بر اين باورند كه چند هفته پس ازشروع درمان، اثر اين گياه بر خواب آشكار مى‏شود.
همان‏گونه كه يادآورى كرديم، گياهان ديگر نيز مانند «پاسى‏فلورين‏» (4) يا گل ساعت‏براى خواب سودمند هستند.

"background-color: #800080;">داروهاى گياهى موقع مسافرت
هنگام مسافرت به سبب خوردن غذاهاى غير معمول، در جاها و ياساعات غير معمول ممكن است معده ناراحت‏شود. آخر معده از چدن‏ساخته نشده است كه هر چيز را در آن بريزند تحمل نمايد.
خوشبختانه برخى از گياهان داروئى مى‏توانند در پيش‏گيرى ازناراحتى معده موثر باشند:
بابونه
در راس اين گياهان بابونه قرار دارد.
در گل بابونه وجودنوئيدهائى‏» (5) دارند. اينها تركيباتى‏هستند كه انقباض دردناك معده را كاهش مى‏دهند. روغن فرار آنها،تورم را كم مى‏كند و از نفخ روده مى‏كاهد.
گل بابونه تازه خشك شده بهتر است.
يك قاشق قهوه‏ خورى گلهاى خرد شده بابونه را براى هر يك فنجان‏آب‏جوش بريزيد مثلا اگر بخواهيد چهار فنجان درست كنيد چهار قاشق‏گل را به داخل آبى كه مقدار آن چهار فنجان باشد بريزيد، روى‏آن را بپوشانيد و 15 دقيقه صبر كنيد تا دم بكشد و سپس آن رابپالائيد (يعنى از صافى بگذرانيد) و يك فنجان از آن را وسط غذاميل نمائيد(روزى سه تا چهار فنجان).
نفخ معده را با نعناع برطرف كنيد
نعناع باعث آروغ زدن مى‏شود كه اين خود نفخ معده را برطرف‏مى‏كند يك قاشق قهوه‏خورى برگهاى خشك كرده شده نعناع را در يك‏فنجان نيمه‏پر از آب جوشان برزيد و بهم بزنيد. مدت 5 تا 10دقيقه آن را بپوشانيد و سپس بپالائيد. و 3 يا 4 بار در روز وهر بار يك قاشق قهوه‏خورى از آن را ميل نمائيد.
در كسانى كه ترشى معده به مرى برمى‏گردد و به اصطلاح ترش‏ميكنند، ممكن است از خوردن چاى نعناع احساس ناراحتى بكنند.
باديان و زيره (7) سياه هر يك از اينها نيز در رفع‏سوء هاضمه موثر هستند. چاى هركدام از اينها خوش‏مزه است. براى‏درست كردن چاى هر يك از آنها، يكى از آنها را انتخاب كنيد ويك قاشق قهوه‏خورى در يك فنجان آب جوش بريزيد، بهم بزنيد، روى‏آن را بپوشانيد و مدت 15 دقيقه صبر كنيد و پيش از نوشيدن‏بپالائيد.
خاصيت ضد انعقادى برخى از گياهان برخى از گياهان زمان انعقاديعنى مدت لخته شدن خون را افزايش مى‏دهند.
مى‏دانيم كه لخته خون و گير كردن آن در رگهاى كوچك قلب و مغز،باعث‏سكته مغزى و حمله قلبى مى‏گردد در صورتى كه رقيق شدن خون‏از بهم چسبيدن «پلاكت‏ها» و در نتيجه از لخته شدن خون جلوگيرى‏مى‏كند. برخى از گياهان مانند سير، زنجبيل و پونه داراى چنين‏خاصيتى هستند.
توجه
اگر تحت درمان با داروهاى ضد انعقاد خون هستيد، بايد در خوردن‏گياهان ياد شده افراط نكنيد و نيز اگر تحت عمل جراحى قرارخواهيد گرفت و يا دندان شما كشيده خواهد شد، بهتر است، چندروز از خوردن آنها خوددارى كنيد.
آيا گياهان مى‏توانند در مبارزه با سرطان سودمند باشند؟
پاسخ برخى از كارشناسان در مورد پرسش بالا مثبت است. آنان درمبارزه با سرطان چنين رويائى را در سر مى‏پرورانند.
از آنجائى كه هر دردى را دوائى هست،به احتمال قوى در پژوهش‏سرطان به اين نتيجه خواهند رسيد كه گياهان در درمان سرطان‏بسيار موثر است. اين يك تئورى يا نظريه خيالبافانه يابلندپروازانه نيست‏بلكه نظر كارشناسان پرآوازه سرطان است.
امروزه عده‏اى از كارشناسان برجسته و نامدار در اين رشته، روى‏اثر گياهانى مانند «جنسنگ‏» (8) -گياهى است چينى- زردچوبه، وقارچ از نوع «ريشى‏» و تعداد ديگرى از گياهان تحقيق مى‏كنند.
اما واقعيت اين است كه در حال حاضر شواهدى نيست كه گياهى‏بتواند سرطان را بهبود بخشد، و هنوز دليلى وجود ندارد كه‏گياهى بتواند به تنهائى اثرى بر روى سرطان داشته باشد، اما درعين‏حال دلائلى وجود دارند كه گياهان مى‏توانند در اين بيمارى‏موثر باشند و دوشادوش درمانهاى معمولى سرطان مانند شيمى‏درمانى‏و پرتودرمانى، پيشرفت‏سرطان را متوقف نمايند و اين نوع درمان‏تركيبى مى‏تواند باعث راحتى در كيفيت زندگى بيمار و در برخى ازموارد سبب توقف پيشرفت‏سرطان بشود.
گرچه در اين مورد نيز بايد سالها پژوهش شود ولى تا كنون نتايج‏اميدبخشى نيز در بكار بردن گياهان، توام با درمانهاى معمولى‏شيمى‏درمانى و پرتودرمانى به دست آمده است.
دليل اين كه تاكنون در اين باره كمتر بحث‏شده، اين است كه‏هنوز نتايج قطعى به دست نيامده است و انگهى درمانگاههاى معتبرجهان كه از چنين شيوه‏هائى استفاده مى‏كنند، از ترس عيب‏جوئى وسرزنش همكارانى كه به اين‏گونه مداوا اعتقاد ندارند، نتيجه‏مطالعات و پژوهش‏هاى خود را تا رسيدن به هدف مطلوب منتشرنمى‏كنند.
ظهور فرضيه‏هاى تازه در اين مورد
آيا گياهان طبى مى‏توانند سرطان فعال را درمان كنند؟ آيا آنهامى‏توانند از عود سرطان درمان شده جلوگيرى نمايند؟ در حال حاضراينها نظريه‏هائى هستند كه ارائه شده‏اند. اين نظريه‏ها به وسيله‏شواهد و دلايل كافى مورد پشتيبانى قرار مى‏گيرند.
گياهان ممكن است، به‏طور غير مستقيم، سرطان را به سبب تحريك‏دستگاه دفاعى بدن دفع بكنند. در سالهاى اخير دانشوران‏كوشيده‏اند مواد موثره گياهان را كه عملا ضد سرطان است، پيداكنند به‏طورى كه در«لايكوين‏» (11) گوجه فرنگى كه چنين خاصيتى دارند،يافته‏اند.
در گياهان ده‏ها نوع از اين مواد شيميائى وجود دارند كه ممكن‏است‏بمانند داروهاى شيميائى داراى اثر درمانى باشند. تاكنون‏چندين داروى ضد سرطان از گياهان تهيه كرده‏اند كه معروف‏ترين‏آنها است «توكسول‏» (12) كه از درخت «صور» (13) يا سرخداراستخراج شده است.
در واقع حدود 25% داروها كه روزانه بر عليه بيماريها بكارمى‏روند، اساسا از گياهان تهيه مى‏شوند. بسيارى از اين گياهان‏شيميائى يا داروئى براى پيش‏گيرى از سرطان، آنهم غالبا به سبب‏مسدود كردن عمل سرطان‏زائى بكار مى‏روند.
به سخن ديگر اين كه از آزار رساندن مواد سرطان‏زا به ياخته‏هاى‏بدن كه باعث‏شروع بيمارى مى‏شود، جلوگيرى مى‏نمايند. به‏طور مثال‏مطالعه روى سير و پياز نشان داده است كه اينها داراى موادى‏هستند كه باعث تسهيل خروج مواد سرطان‏زا از بدن مى‏شوند. و نيزاز تكثير ياخته‏هاى سرطانى جلوگيرى مى‏كنند.
پژوهشگران مى‏گويند بين خوردن سير و پياز و كم شدن خطر بروزسرطان ارتباطى وجود دارد و نيز دانشوران بر اين باورند وقتى‏كه درمانهاى معمولى مانند پرتودرمانى و شيمى‏درمانى سرطان رابهبود مى‏بخشند، اين گياهان ممكن است از عود بيمارى جلوگيرى‏كنند.
پى‏نوشتها:
1 - Valerian officnalis.
2 - Secobarbital.
3 - PPhenobarbital.
4 - passion flower
5 - Flavonoids.
6 - Anise.
7 - Caraway.
8 - Ginseny.
9 - Sulforaphane.
10 - Broccli.
11 - Lycopene.
12 - Toxol.
13 - Pacific yew.

مکتب اسلام - ش4