پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمود: قـولُ الرجلِ للمرائةِ إنِّى أُحِبُّكَ لا يَذهَبُ مِن قلبِها أبداً [1] ؛ اينكه مرد، به همسر خود بگويد: تـو را دوسـت دارم ، هـرگـز از دل همسر بيرون نميرود! شـگـفتا كه بك جمله كوتاه و ساده، ولى يك دنيا تأثير و عشق آفرينى ! و چقدر بخيلند آنـان كـه از گـفتن چنين واژههاي محبت آورى نسبت به همسر و فرزندان و دوستان و بستگان خويش ، مضايقه دارند و از عواقب و پيامدهاى نيكو و آثار سازنده آن غافلند.ابـراز دوسـتـى و مـحـبـت، تـنـهـا به گفتن و لفظ نيست. گاهى کمک در کار خانه، احترام كردن او و وابستگانش، بوسيدن، نوازش كردن، هديه و سوغات خريدن و … نشانة حقيقي عشق و دوستى است.
پي نوشت :
[1] . وسايل الشيعه (آل بيت )، ج 20، ص 24.
اگر می خواهید خانواده ای پویا و سلامت داشته باشید اصول زیر را رعایت کنید؛
1ـ صفا و صمیمیت
2ـ ادب و احترام و محبت
3ـ همکاری و مساعدت
4ـ اخلاق و معنویت
5ـ ایثار و گذشت
6ـ یکرنگی و صداقت
7ـ نظم و نظامت
8 ـ تواضع و دوری از فخرفروشی
9 ـ تعهد و احساس مسئولیت
10 ـ آراستگی و جذابیت
11 ـ میانه روی و عدالت
12 ـ صبر و استقامت
13 ـ ساده زیستی و قناعت
در محیط خانواده، افزون بر اینکه پدر و مادر با هم یک رابطه زن و شوهری و با فرزندان رابطه والدینی دارند، باید یک رابطه دوستی نیز میان پدر و مادر و هر کدام از آن ها با فرزندان و فرزندان با یکدیگر وجود داشته باشد. رابطه دوستی از یک سو خود یک هدف است و از سوی دیگر راهکاری برای ایجاد ارتباط موثر است تا بتوانیم به اهداف تربیتی خود برسیم.
برای ایجاد این ارتباط لازم است همان نوع رابطه ای را که میان دو دوست وجود دارد، الگو قرار دهیم. در روابط دوستانه وقتی ملاک دوستی مطرح می شود، دو چیز به چشم می خورد: یکی خوب گوش دادن است که به نظر روان شناسان خودش مهارتی لازم دارد، بلکه مرکب از مهارت هایی است. شنیدن، با گوش دادن متفاوت است. در عربی نیز” سمع” و “استماع” متفاوت است. با به دست آوردن مهارت گوش دادن ما می توانیم در دل فرزندان نفوذ کنیم. در بسیاری اوقات والدین نمی توانند به حرف های فرزندانشان گوش دهند، بلکه تنها آن را می شنوند، اما گوش نمی دهند؛ این جاست که مشکل آغاز می شود. باید با تمام توجه به سخن فرزندمان گوش بدهیم. وقتی او صحبت می کند، باید نگاهمان به طرف او باشد. شنیدن سخن فرزند در کنار گوش دادن به اخبار یا خوردن ناهار و شام و یا مطالعه کردن، فرزند را رنج می دهد. او احساس می کند شما در فضای دیگری هستید.
در اوصاف پیامبر اکرم آمده است که حضرت تمام توجه خود را به سمت کسی می ردند که با او سخن می گفت. حتی نگاه خود را به سمت او داشتند گرچه به او خیره نمی شدند، اما تمام توجهشان به طرف او بود. بنابراین تماس چشمی داشته باشید. تمام رخ به یکدیگر توجه کنید. و به دنبال صحبت فرزند از عبارت هایی استفاده کنید که او احساس بی توجهی نکند.
دومین نکته در کنار مهارت گوش دادن، راز قرار دادن میان خود و فرزند است. با فرزندمان اگر بخواهیم دوست باشیم باید بدانیم دو تا دوست معمولا یک رازهایی با یکدیگر دارند. با داشتن راز، احساس نزدیکی و دوستی زیاد می شود. لازم نیست راز خیلی امر مهمی باشد. یکی هم همدلی کردن و همراهی کردن ا فرزند است. با او همراهی کنیم تا احساس نکند اگر حرف غلطی زد کاملا رودرروی ام می ایستیم. آرام آرام باید جلوی نکات منفی و غلط او را گرفت.
دکتر علی اکبر احمدی-مجله خانه خوبان-شماره 48
وقتی کسی از شما انتقاد میکند با دو چیز روبهرو هستید :
1- حالت روحی فردی که معترض است (انقباض روحی )
2- اشکالی که وارد کرده است ( یا اشکال وارد است تماماً یا بعضاً و یا اشکال وارد نیست )
- راه حل : استفاده از مهارت خلع سلاح ( گرفتن اسلحه از دیگری ) برای پاسخ دادن باید اول آن حالت روانی را از بین ببریم ؛ سپس حرف حقی را از لابهلای حرفهای خودش بیرون بیاورید و تأیید کنید .
- هرگز از خودتان دفاع نکنید چون محکوم میشوید .
- گفتمان حضرت موسی و حضرت خضر علیهمالسلام را در قرآن مطالعه کنید .
- گفتمان خداوند و فرشتگان در قرآن جای تعامل دارد .
طبیعت ممکن است شما را به سوی چاق شدن هدایت کند. اما شما می توانید آن را تحت کنترل درآورید. تحقیقات جدید نشان می دهد که شما چگونه با اعتدال غذا بخورید.
مواد خوارکی فیبر دار:
خوراکی های خام، بخصوص آنها که از نظر فیبر غنی هستند، می توانند نقش هورمون را در بدن شبیه سازی کنند و به شما این احساس را بدهند که سیر شده اید.
مسواک زدن دندانها:
بعد از خوردن یک بستنی، مسواک بزنید. با اینکار شما مقداری از طعم بستنی که در دهان مانده را از بین برده اید و می توانید در برابر خوردن شیرینی بیشتر مقاومت کنید.
ثابت قدم باشید!
حتماً صبحانه بخورید و وعده های غذایی تان را از قبل برنامه ریزی کرده و به آن پایبند باشید. داشتن یک برنامه منظم، سطح هورمونها را ثابت نگه می دارد و از میل ناگهانی شما برای غذا خوردن جلوگیری می کند.
دکتر سيد عليرضا مرندي (عضو کميسيون بهداشت و درمان)
هر کودکي با صدها ميليارد سلول عصبي در مغز و هزاران ميليارد ارتباط عصبي که شبکهاي بسيار قوي را تشکيل ميدهد، متولد ميشود. اين شبکه، آماده براي فراگيري و به کارگيري تمام توان انسان در حال و آينده است. از زمان انعقاد نطفه تا سن هشت سالگي، کودک بيشترين تاثيرپذيري را از محيط اطراف خود دارد.
اگر انساني در همان سالهاي ابتدايي زندگي تحت آموزش درست قرار گيرد و در شرايط مطلوب روحي و جسمي رشد يابد، ميتوان اميدوار بود که انساني متعالي و شايسته خليفهالهي پرورش خواهد يافت اما اگر همين انسان مورد بيتوجهي قرار گيرد، به خيل هزاران انساني که سر درگُم و بيهدف در جامعه روزگار ميگذرانند، خواهد پيوست. درست همانند کامپيوتري که شما به آن برنامه ندادهايد و تنها در شکل ظاهري يک کامپيوتر به کناري افتاده است.
سالهاي اوليه زندگي هر انساني مهمترين مرحله تکامل جسمي، حرکتي، رواني، رفتاري، اجتماعي و شناختي وي محسوب ميشود، و از همينرو هر کشوري بايد بخش عمدهاي از سرمايهگذاري خود را روي کودکانش متمرکز کند چرا که علاوه بر مزاياي مذکور اصولاً مهمترين راه شکستن حلقه فقر از نظر اقتصاددانهاي بزرگ دنيا، کار کردن روي سالهاي ابتدايي زندگي انسانهاي جامعه است. هر چه روي اين سنين بيشتر کار شود و والدين آموزش بيشتري ببينند، ميتوان اميد بيشتري به جامعهاي سالمتر داشت. با توجه به فرمايشات اکيد مقام معظم رهبري مبني بر اينکه ايران بايد طي 20سال آينده، کشور اول منطقه باشد و در افق 50ساله نيز حرف اول دنيا را بزند. اهميت اين سرمايه گذاري روي سنين حساس ابتدايي عمر کودکان بيش از پيش روشن ميشود؛ چرا که اگر قرار است در 50سال آينده اين ايران باشد که حرف اول دنيا را بزند بايد به نسل بسيار سالم، مجهز باشد.
نشریه خانه خوبان - شماره 8
خانم معينالاسلام(محقق و نويسنده)
برخي عقيده دارند که عفاف بايد دروني باشد و دل انسان بايد پاک باشد و اگر زن و مرد يکديگر را به چشم برادر و خواهر ببينند نيازي به سختگيري نيست!
اين درست نيست. اين مسأله که عفاف بايد دروني باشد، نقشة مزورانة دشمن براي گرفتن عفت ماست. وقتي حالت دروني ما نمود بيروني نداشته باشد، اين در واقع گرفتن عفاف به شکل مرموزانه و مزورانه است.
يک خانم نميتواند بگويد: من عفاف دارم، اما در برخورد و ارتباط با نامحرم هيچگونه حريمي را رعايت نکند.
جواني در مدينه با زني برخورد کرد و جذب زيباييهاي او شد؛ آنقدر محو او شد که همانطور که ميرفت، با ديوار برخورد کرد و صورتش شکافته شد و خون جاري شد. پيش خودش گفت: بروم پيش رسول خدا? و داستان را برايش بازگو کنم تا ببيند که زنان، ما را در چه وضعيتي قرار ميدهند. وقتي جوان خدمت رسول خدا? راه يافت؛ بلافاصله در پاسخ او اين آيه نازل شد «قُُل لِلمُؤمِنينَ يَغُضًُوا مِن أبصارهِم و يَحفَظُوا فُرُوجَهُم…؛ به مردان مؤمن بگو که چشمهايشان را از نگاه ناروا ببندند و دامانشان را از کار زشت محفوظ دارند.»
مردان سهم عمدهاي در حفظ و پاسداري از حريم زنان دارند. اين که هم در اين آيه و هم در آية بعد که خطاب به زنان با ايمان است، بعد از امر به حفظ چشم از نگاه ناروا، به مردان و زنان مؤمن ميفرمايد: فروج خودتان را حفظ کنيد؛ يعني يک خودنگهداري دروني داشته باشيد. اين آيات نشان ميدهد که عفاف هم بايد دروني باشد و هم نمادهاي بيروني داشته باشد.
نشریه خانه خوبان - ش8
برخی از جامعهشناسان، پس از مطالعه روی زوجهای بسیار به این نتیجه رسیدهاند که زوجها به پنج دسته تقسیم میشوند که از میان آنها برخی در برابر مشکلات زندگی مسلحترند. در این بررسیها، از 1500 زن و مرد به طور جداگانه سوالاتی درباره شیوه زندگی، چگونگی تقسیم وظایف، رفت و آمدها، دلیلهای مشاجره، تمایل به طلاق، خشونت، بیوفایی و لذایذ زندگی و… پرسیده شد و از این میان، پنج گروه از انواع متعدد زوجها شناسایی شدند.
زوج رفیق
زندگی مشترک این زوجها بسیار بادوام است و کمتر طلاقی میان آنها دیده میشود. کلمه «ما» بیشتر از کلمه «من» میان آنها رواج دارد.
ویژگی اول: یکپارچگی
زندگی شخصی آنها به طور کامل با زندگی خانوادگیشان پیوند خورده و منافع شخصی در برابر منافع خانوادگی رنگ باخته است. آیا این به آن معنی است که زندگی گروه «رفقا» در یک خوشبختی کوچک خلاصه شده است؟ البته که نه.
ویژگی دوم: ارتباط اجتماعی
این گروه از زوجها با اجتماع رابطه دارند و در انجمنهای شهری و منطقهای رفتوآمد میکنند و بهطور کامل از وضعیت تحصیلی دانشآموزانشان باخبرند.
استاد شیخ حسین انصاریان :
زن در کمالات مرد خیلی دخیل است. مرد هم همینطور. مرد و زن وظیفه واجب دارند نشاط همدیگر را حفظ کنند. زن وطیفه دارد وقتی شوهر میآید به خانه زبانش را از گلایه ببندد. مرد هم وظیفه دارد وقتی به خانه میرود غصههای بیرونش را به داخل نبرد؛ همانجا دم در بریزد و دوباره فردا صبح جمع کند. مرد وقتی در میزند و میخواهد وارد شود باید عاشقانه وارد شود. زن هم باید عاشقانه مرد را بپذیرد. لازم نیست زن حوادث خانه را به مرد بگوید؛ قوری شکست، بشقاب شکست و…، اجناس مادی میشکند! بگذار استراحت کند. چهار پنج روز دیگر به او بگو اگر یک وقت چشمت به قوری افتاد ظاهرا یک قوری لازم است. زن باید چشمش را از همچشمی با افراد ببندد نباید به مرد بگوید خانه خواهرم اینطور بود… دو تا انسان یکجور در عالم نیست روزی افراد هم متفاوت است. شما به جای اینکه با زندگی خواهرت هماهنگ شوی باید با زندگی شوهرت بسازی. شما مردها هم از همچشمی بپرهیزید؛ نباید در خانه از زنهای دیگر تعریف کنید چون زن حساس است، احساس میکند شما نسبت به او دلسرد شدهاید و هیچ دردی برای زن بالاتر از این نیست. شما میخواهی برای خانمت تعریف کنی از حضرت مریم(س) تعریف کن. شما فقط بگو قرآن چه آیات جالبی دارد میآیی بنشینیم با هم بخوانیم؟ شما از حضرت زهرا(س) صحبت کن، اما به او نگو چرا هیچچیز تو مثل او نیست. هیچ چیز او نمیتواند مثل او بشود! شما وقتی میخواهی بیرون بروی دو کلمه به خانم بگو فرمایشی نداری؟
نشریه خانه خوبان - ش6
آيتالله مصباح يزدي(دامعزه)
…گمان نميکنم در بيشتر خانوادههايي که فرزنددار هستند، روابط مطلوبي ميان پدر و مادرها و فرزندان وجود داشته باشد، و حتي گاهي اين روابط به صورت بحران درميآيد. در خانوادههايي که تقيدات مذهبي دارند و با مشکلات فرهنگي معاصر روبهرو هستند، اين تنشها گاهي وضع خانوادهها را آشفته ميکند. من از چندين سال پيش که به سفرهاي معنوي مثل حج، عمره يا زيارت مشهد مقدس مشرف ميشوم، وقتي با مردم روبهرو ميشوم ميگويند: دعا کنيد خدا جوانهايمان را حفظ کند. آنها نگراني شديدي از وضع نوجوانها و جوانهاي جامعه دارند.
گسستگي ميان دو نسل
ما وقتي زمان حاضر را با زمان کودکي خودمان مقايسه ميکنيم ميبينيم شرايط بسيار تغيير کرده است. ارزشهايي آن زمان مطرح بود که امروز فراموش شده يا اصلا برعکس شده است. آن هماهنگي، انسجام رفتاري و فکري که بايد در خانواده حاکم باشد، امروزه خيلي کم ديده ميشود. پدر و مادرها توقعاتي از بچههايشان دارند که تحقق پيدا نميکند. از طرف ديگر بچهها هم انتظاراتي دارند که برآورده نميشود و يک نوع بريدگي و گسستگي بين نسل قديم و نسل جديد پيدا شده که اين براي خانواده بسيار نامطلوب است. اعتماد متقابل بين پدر و مادر و فرزندان و روابط عاطفي عميق ميان آنها کمرنگ شده و در بعضي جاها قريب به صفر است. اين مشکلي است که آن را در همسايهها، فاميل و… بسيار مشاهده کردهايد.
واقعيتي که بايد پذيرفت!