شبهه ششم: مصحف فاطمه(سلام الله علیها)، قرآنی غير از قرآن رايج
شيعه به قرآنى  منسوب به حضرت فاطمه(سلام الله علیها) به نام مصحف فاطمه(سلام الله علیها)،كه غير از قرآن رايج ميان مسلمانان است، اعتقاد دارد، مگر ممكن است جبرئيل(علیه السلام) بر غير پيامبر (صلی الله علیه و آله) نازل شود؟
پاسخ:
كلمه «مَُِصحف» (با هر سه حركت ميم) اكنون بيشتر به معناى «قرآن» به كار مى‏رود اما در لغت به معناى مجموعه برگه‏هايى است كه ميان دو جلد جمع آورى شده است و امروزه «كتاب» خوانده مى‏شود.(1) بنابراين، منظور از مصحف دراین مورد، كتاب فاطمه (علیهاسلام) است كه در بعضى از روايات اهل سنت نيز به آن اشاره شده است. راويانى چون «ابى‏بن كعب» وجود كتابى نزد آن حضرت (علیهاسلام) را تأييد كرده‏اند.(2)

بدين ترتيب سخن كسانى مانند «ايجى» در مواقف و «جرجانى» در شرح مواقف و ابو زهره در كتاب «امام صادق علیه السلام» كه مدعى شده‏اند، شيعه به قرآنى منسوب به فاطمه علیهاسلام كه غير از قرآن رايج ميان مسلمانان است، اعتقاد دارد، نادرست است و در عدم رجوع به روايات شيعه و نيز عدم دقت در معناى مصحف ريشه دارد.
درباره ماهيت اين مصحف در منابع شيعى روايات فراوان يافت مى‏شود. بعضى از روايات مطالب آن را غير از مطالب قرآن دانسته‏اند.(3)بر اساس شمارى از احاديث در اين كتاب مطالبى چون وصيت حضرت فاطمه (علیهاسلام)(4)، مصيبت‏هاى وارده برفرزندان آن حضرت (علیهاسلام) در طول زمان و پيشگويى حوادث آينده نوشته شده است.(5) دسته‏اى از روايات نيز از اشتمال اين مصحف بر تمام احكام حلال و حرام حتى حكم عملى كه موجب نصف شلاق مى‏شود، سخن به ميان آورده‏اند.(6)

بر اساس بعضى از احاديث، امام صادق (علیه السلام) حوادث تاريخى اى چون ظهور زنديقان را پيشگويى كرده و گفتارش را به مصحف حضرت زهرا (علیهاسلام) مستند نموده است.(7)
اين روايات با هم سازگارند زيرا ممكن است همه مطالب ياد شده در آن مصحف وجود داشته باشد و هر روايت بخشى از محتواى آن را بيان كرده است.

مهم‏ترين مطلب درباره اين مصحف، مسأله ارتباط حضرت زهرا (علیهاسلام) با جبرئيل(علیه السلام) است، زیرا ما مسلمانان معتقديم پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) خاتم انبيا بوده، بعد از وفات آن حضرت (صلی الله علیه وآله) ارتباط ميان زمين و آسمان قطع و وحى منقطع گشته است ،بنابراين چگونه جبرئیل(علیه السلام) بر حضرت زهرا (علیهاسلام) نازل مى‏شد و با آن بزرگوار گفت و گو مى‏كرد.
در پاسخ بدين اشكال بايد گفت، طبق آيات قرآنى، نزول فرشته الهى و ارتباط خداوند با غير پيامبران از طريق فرشتگان و وحى امكان‏پذير است چنان كه آيات بسيار از ارتباط فرشته با حضرت مريم (علیهاسلام) سخن مى‏گويد،(8)  و خداوند ارتباط خود با مادر حضرت موسى (علیه السلام) را وحى مى‏خواند،(9) و وقتى امكان اين ارتباط با زنانى چون مادر موسى (علیهاالسلام) و حضرت مريم (سلام الله علیها) پذيرفته شد، امكان و وقوع آن درباره حضرت فاطمه زهرا (علیهاسلام) كه از سوى پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) سرور همه زنان در همه زمان‏ها معرفى شده، به طريق اولى پذيرفتنى مى‏نمايد. منظور از انقطاع وحى و قطع ارتباط زمين و آسمان بعد از پيامبراكرم (صلی الله علیه وآله)قطع ارتباط ميان خداوند و فردى به عنوان پيامبر و مأمور ابلاغ است نه عدم امكان ارتباط زمينيان با خداوند و فرشتگان. پس آنچه اختصاص به پيامبر دارد وحى رسالى است اما وحى الهامى به ديگر اولياى الهى ميرسد.

اما مصحف نزد چه كسى است؟
روايات شيعه نشان مى‏دهد اين مصحف در زمان‏هاى مختلف نزد امامان معصوم (علیهم السلام) بوده، از امامى به امام ديگر رسيده و جز آن بزرگان كسى بدان دسترسى نداشته است. بر اساس اين روايات، امامان با استفاده از آن حوادثى را پيشگويى و احكامى را بيان كرده‏اند. همچنین در روايات، مسأله ی داشتن مصحف فاطمه علیهاسلام، نوعى نشانه امامت و اتصال به وحى و آگاهى به دين و دست يابى به متون مهم شناخته شده، در مقام احتجاج و استدلال، براى خاندان علوى، وسيله كارساز و مؤثرى بوده است.(10)
تذكر: كتاب‏هايى كه اخيراً با عنوان «صحيفة الزهرا عليها السلام» منتشر شده، (مانند عبود، اسعد، صحيفة الزهرا (سلام الله علیها) و قيومى اصفهانى، جواد، صحيفة الزهرا علیهاسلام) با «مصحف فاطمة علیهاسلام» تفاوت دارد زيرا در اين كتاب‏ها عمدتاً دعاهاى منسوب به آن حضرت(علیهاسلام) به چشم مى‏خورد نه آنچه روايات درباره مصحف فاطمه(علیهاسلام) گفته‏اند.(11)

منابع:
(1) كتاب‏العين ج 3  ص  120: و سمي المصحف مصحفا لأنه أصحف، أي جعل جامعا للصحف المكتوبة بين الدفتين.
(2) عبود، اسعد، صحيفة الزهرا علیهاسلام، ص 56- 58 به نفل از نرم افزار پرسمان2
(3) بحارالأنوار    ج 26    ص 38    باب 1- جهات علومهم علیهم السلام و ما عندهم  علیهم السلام:  أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ وَ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ كُنَّا عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام… وَ عِنْدَنَا مُصْحَفُ فَاطِمَةَ أَمَا وَ اللَّهِ مَا هُوَ بِالْقُرْآنِ.
(4) بحارالأنوار    ج 26   ص43   باب 1- جهات علومهم علیهم السلام و ما عندهم  علیهم السلام:  ابْنُ هَاشِمٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي عِمْرَانَ عَنْ يُونُسَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ فِي الْجَفْرِ الَّذِي يَذْكُرُونَهُ لَمَا يَسُوؤُهُمْ لِأَنَّهُمْ لَا يَقُولُونَ الْحَقَّ وَ الْحَقُّ فِيهِ فَلْيُخْرِجُوا قَضَايَا عَلِيٍّ ع وَ فَرَائِضَهُ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ وَ سَلُوهُمْ عَنِ الْخَالَاتِ وَ الْعَمَّاتِ وَ لْيُخْرِجُوا مُصْحَفَ فَاطِمَةَ ع فَإِنَّ فِيهِ وَصِيَّةَ فَاطِمَةَ ع أَوْ سِلَاحَ رَسُولِ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ يَقُولُ ائْتُونِي بِكِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‏
(5) بحارالأنوار    ج 26   ص44  باب 1- جهات علومهم علیهم السلام و ما عندهم  علیهم السلام:  أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ تَظْهَرُ الزَّنَادِقَةُ سَنَةَ ثَمَانِيَةٍ وَ عِشْرِينَ وَ مِائَةٍ وَ ذَلِكَ لِأَنِّي نَظَرْتُ فِي مُصْحَفِ فَاطِمَةَ ع قَالَ فَقُلْتُ وَ مَا مُصْحَفُ فَاطِمَةَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا قَبَضَ نَبِيَّهُ ص دَخَلَ عَلَى فَاطِمَةَ مِنْ وَفَاتِهِ مِنَ الْحُزْنِ مَا لَا يَعْلَمُهُ إِلَّا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَرْسَلَ إِلَيْهَا مَلَكاً يُسَلِّي عَنْهَا غَمَّهَا وَ يُحَدِّثُهَا فَشَكَتْ ذَلِكَ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ لَهَا إِذْ أَحَسْتِ بِذَلِكِ وَ سَمِعْتِ الصَّوْتَ قُولِي لِي فَأَعْلَمَتْهُ فَجَعَلَ يَكْتُبُ كُلَّ مَا سَمِعَ حَتَّى أَثْبَتَ مِنْ ذَلِكَ مُصْحَفاً قَالَ ثُمَّ قَالَ أَمَا إِنَّهُ لَيْسَ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ وَ لَكِنْ فِيهِ عِلْمُ مَا يَكُون‏
(6) بحارالأنوار    ج 26   ص37   باب 1- جهات علومهم علیهم السلام و ما عندهم  علیهم السلام: أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ عِنْدِيَ الْجَفْرَ الْأَبْيَضَ قَالَ قُلْنَا وَ أَيُّ شَيْ‏ءٍ فِيهِ قَالَ فَقَالَ لِي زَبُورُ دَاوُدَ وَ تَوْرَاةُ مُوسَى وَ إِنْجِيلُ عِيسَى وَ صُحُفُ إِبْرَاهِيمَ وَ الْحَلَالُ وَ الْحَرَامُ وَ مُصْحَفُ فَاطِمَةَ مَا أَزْعُمُ أَنَّ فِيهِ قُرْآناً وَ فِيهِ مَا يَحْتَاجُ النَّاسُ إِلَيْنَا وَ لَا نَحْتَاجُ إِلَى أَحَدٍ حَتَّى إِنَّ فِيهِ الْجَلْدَةَ وَ نِصْفَ الْجَلْدَةِ وَ ثُلُثَ الْجَلْدَةِ وَ رُبُعَ الْجَلْدَةِ وَ أَرْشَ الْخَدْشِ وَ عِنْدِي الْجَفْرُ الْأَحْمَرُ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ أَيُّ شَيْ‏ءٍ فِي الْجَفْرِ الْأَحْمَرِ قَالَ السِّلَاحُ وَ ذَلِكَ أَنَّهَا يُفْتَحُ لِلدَّمِ يَفْتَحُهُ صَاحِبُ السَّيْفِ لِلْقَتْلِ فَقَالَ لَهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِي يَعْفُورٍ أَصْلَحَكَ اللَّهُ فَيَعْرِفُ هَذَا بَنُو الْحَسَنِ قَالَ إِي وَ اللَّهِ كَمَا يُعْرَفُ اللَّيْلُ أَنَّهُ لَيْلٌ وَ النَّهَارُ أَنَّهُ نَهَارٌ وَ لَكِنْ يَحْمِلُهُمُ الْحَسَدُ وَ طَلَبُ الدُّنْيَا وَ لَوْ طَلَبُوا الْحَقَّ لَكَانَ خَيْراً لَهُم‏
(7) بحارالأنوار    ج 26   ص44   باب 1- جهات علومهم علیهم السلام و ما عندهم  علیهم السلام: احْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ تَظْهَرُ الزَّنَادِقَةُ سَنَةَ ثَمَانِيَةٍ وَ عِشْرِينَ وَ مِائَةٍ وَ ذَلِكَ لِأَنِّي نَظَرْتُ فِي مُصْحَفِ فَاطِمَةَ علیهاسلام…
(8) إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسيحُ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبينَ (45 آل عمران) (9) وَ أَوْحَيْنا إِلى‏ أُمِّ مُوسى‏ أَنْ أَرْضِعيهِ فَإِذا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقيهِ فِي الْيَمِّ وَ لا تَخافي‏ وَ لا تَحْزَني‏ إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلينَ (7قصص)
(10) مصحف امام على (ع)، محمدعلى ايازى، ص 78- 76 به نقل از نرم افزار پرسمان2
(11) نرم افزار پرسمان2