شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علمیه معصومیه خواهران دفتر تبلیغات اسلامی
پايان نامه سطح (2)، (كارشناسي)

عنوان:زمين در آيات و روايات

استاد راهنما:حجت الاسلام و المسلمين قنّادی
استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمين مهدي زنديه
محقق:سيده منيره موسوي
چكيده:
زمین سومین سیاره پیرامون خورشید است و در میان سیارات دیگر یک سیاره متوسط به حساب می آید که قطر متوسط آن 7918 مایل برآورد شده است زمین از چهار لایه تشکیل شده است زمین دارای خصوصیات خاصی از جمله : سن , شکل و ابعاد زمین است و ویژگیهایی دارد چون مد و دحو الارض و حرکات زمین و . .
از جمله پدیده هایی که بر روی زمین می توان به آنها اشاره کر کوها و دریاهاست (رواسی به معنای کوه ها و در اصطلاح به معنای رسوخ - ریشه و پایه داشتن است .
کوه ها نقش خاصی در حفظ و ثبات زمین دارند به نحوی که به آنها میخ های زمین گفته می شود .
آب ماده ای فراوان در کره زمین است به شکل های مختلفی همچون دریا - باران - رودخانه ها …. دیده می شود فراوان ترین نوع آن به شکل مایع بوده و ویژگیهای خاص و شایان توجهی دارد ودر آیات ورایات نیز به آن اشاره شده است . در مبحث پدیده های جوی نیز می توان به این مطالب پرداخت
جو زمین : که مفسرین از آن با نام محفوظ یاد کرده اند و همچنین بیان شده است که ساختمان جو زمین نتیجه دگرگونی فشار و دمای جو است و این حاصل از توضیع و پراکنش حرارت حاصله از خورشید است باد ابر و باران از دیگر پدیده ها جوی زمین می باشد جایگاه شب و روز که یکی دیگر از پدیده های جوی است در آیات و روایات فراوان دیده می شود در این کار تقدم و تاخر روز و شب و علت آن نیز مورد نظر ایات و روایات قرار گرفته شده است از فواید روز و شب به چند مطلب می توان اشاره کرد که شب عامل آرامش انسانها است و در روز عامل جنبش و تحرک و فعالیت آنهاست و . . .
ماه گرفتگی یعنی زمانی که ماه از میان سایه زمین عبور می کند و خورشید گرفتگی یعنی زمانی که ماه از میان زمین و خورشید عبور می کند از دیگر  پدیده های جوی است که آسمان و زمین در آن مشترک و سهیم هستند .

برگزاری جلسه دفاعیه

با موضوع : مسئولیت های جوان از منظر دین اسلام

محقق : خانم زهرا بنشاسته

استاد راهنما : ‌حجت الاسلام و المسلمین عبد الواحد بامری

استاد داور :‌حجت الاسلام و المسلمین زندیه

زمان : سه شنبه 24 بهمن ؛ ساعت 10 صبح

مکان :‌موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه ؛ بلوک 4 ؛‌اتاق دفاعیه

مقدم کلیه علاقمندان را ارج می نهیم

شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

عنوان: عهد و پیمان و آثار آن در اسلام

استاد راهنما: سرکار خانم نوری

محقق: سیده معصومه تقیان

چكيده
یکی از مهم ترین قوانین اجتماعی ، عهد و پیمان است . مهم ترین سرمایه ی یک جامعه ، اعتماد متقابل افراد اجتماع نسبت به یکدیگر است ، اصولا آن چه جامعه را از صورت آحاد پراکنده بیرون می آورد و همچون رشته های زنجیر به هم پیوند می دهد، همین اصل اعتماد متقابل است که پشتوانه فعالیت های هماهنگ اجتماعی و همکاری در سطح وسیع می باشد. عهد و پیمان ، تاکیدی بر حفظ این همبستگی و اعتماد و متقابل است. ما در این تحقیق ابتدا به معنای لغوی و اصطلاحی عهد و پیمان پرداختیم ، عهد را در لغت به معنای نگهداری و مراعات پی در پی چیزی گویند. در گام بعدی ضرورت زیست اجتماعی انسان را مطرح کردیم ؛چرا که یکی از مهم ترین قوانین اجتماعی وفای به عهد و پیمان است و انسان ناگزیر باید در اجتماع زندگی کند ، در فصل دوم اقسام عهد وپیمان را بیان داشتیم ، و عهد و پیمان را به سه قسمت تقسیم کردیم ؛عهد انسان با خدا ؛عهد خدا با انسان ؛عهد مردم با یکدیگر. در فصل سوم احکام اخلاقی و فقهی عهد و پیمان را بیان کردیم ، آثار فردی و اجتماعی وفای به عهد و پیمان (قانون گرایی و قانون گریزی) را در فصل چهارم مورد بررسی قرار دادیم، هم آثار فردی و هم آثار اجتماعی آن را ذکر کردیم.
- کلید واژه ها:
- عهد: شناختن و دانستن
- عقد: گره زدن و بستن
- پیمان: قرارداد، معاهده
- قانون: تمام مقرراتی که از طرف یکی از سازمان¬های صالح دولت وضع شده است.

شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

عنوان:
جایگاه مسجد در اسلام و کارکردهای فرهنگی آن

استاد راهنما:
حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمدی میانجی

محقق:اکرم فرزانه

چكيده
خانۀ کعبه نخستین جایگاهی است که در زمین، برای عبادت مردم بنا نهاده شده است، اما باید توجه داشت که مسجد بر خلاف دیگر معابد، تنها جایگاه عبادت و نیایش دینی نبود، بلکه نهادی بود با کارکردهای متعدّدی که علاوه بر فعالیت های عبادی، به عنوان کانون هدایت و ارشاد، مرکز آموزش و سوادآموزی، پایگاه جهاد و نهضت و… نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
پیامبر اکرم صلی الله علیه پس از ادای نماز و نیز در فرصت های دیگر، در پرتو انوار تابناک قرآن مجید و افاضات آموزندۀ خویش، جان و دل و اندیشۀ نو مسلمانان عرب را از زنگارهای فساد و تیرگی جهل و نادانی می¬زدود و به جایگاه تجلی عرفان و انوار درخشان الهی مبدّل می¬کرد.
در روزگار خلفای صدر اول نیز مساجد؛ کانون های دانش، مراکز هدایت و ارشاد و پایگاه های سیاسی بود. و بدین ترتیب در این دوره نیز مسجد فقط محلّ عبادت نبود.
و در جریان انقلاب شکوهمند اسلامی، مساجد گذشته از عملکردهای آموزشی، نقش بسیار چشمگیری را در مبارزه با رژیم ستمشاهی و پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کرد.
در این نوشتار سعی بر آن است که «جایگاه مسجد در اسلام و کارکردهای فرهنگی آن» که در پنج فصل به ترتیب ذیل تنظیم گردیده است، مورد بررسی قرار گیرد.
در فصل اول، کلیات بحث مطرح شده است و در فصل دوم به جایگاه مسجد در آیات و روایات پرداخته شده و بعضی از آیات و روایاتی که در این زمینه عنوان شده اند را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
فصل سوم مربوط است به کارکردهای فرهنگی مسجد در عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه ، که  فعالیت های عبادی و آموزشی و تبلیغاتی مسجد در این دوره، مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل چهارم به کارکردهای فرهنگی مسجد در روزگار خلفای صدر اول اختصاص یافته است و فعالیت¬های فرهنگی در این دوره از قبیل عبادی، آموزشی و تبلیغاتی را مطرح کرده است.
و در آخرین فصل که فصل پنجم باشد، کارکردهای فرهنگی مسجد در دوران انقلاب اسلامی عنوان شده است و مساجد را به عنوان مهمترین و موثرترین مراکز آگاهی بخش و سنگرهای انقلاب اسلامی معرفی کرده است.
 

شورای عالی حوزه علمیه قم
مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه معصومیه(س) دفتر تبلیغات اسلامی قم
پایان نامه سطح (2) (کارشناسی)

عنوان: بررسی پیوند اعضاء از دیدگاه فقه شیعه

استاد راهنما: استاد محترم سرکار خانم اسکندرجوی

محقق: فهیمه خورشیدی

چکیده:
یکی از موضوعات جدید که به عنوان یکی از ارزنده ترین و بارزترین خدمات پزشکی به جامعه بشری، مورد توجه جهانیان قرار گرفته و در درمان بیماری های پیشرفته و لاعلاج به کار می رود پیوند اعضا است. مرگ مغزی و پیوند اعضا از موضوعات نوپیدای فقهی است که از یک سو نیازمند تبیین دقیق موضوع از دیدگاه پزشکی و علوم زیستی و از سوی دیگر، نیازمند استنباط حکم فقهی متناسب با مقتضیات زمان است. در تجزیه و تحلیل مسئله برداشت عضو به این نتیجه رسیدم که این عمل نه تنها شرعاً اشکال ندارد، بلکه براساس فتوای برخی از مراجع عظام شیعه امری واجب و ضروری براساس فتوای برخی دیگر جایز است و مطابق فرهنگ قرآنی، کسی که انسانی را نجات دهد، گویا همه انسان ها را نجات داده است. مسئله پیوند اعضا از این جهت که در آن عضو یا اعضایی از یک فرد زنده یا مرده برداشته می شود و سپس در بدن فرد دیگری قرار می گیرد، قبل از اینکه یک امر پزشکی باشد چون از یک سو مستلزم تصرف در بدن انسان و از سوی دیگر، به خاطر هدف نجات انسان ها از مرگ و یا رهایی آن ها از درد و رنج است، یک امر مهم اخلاقی، فقهی و حقوقی خواهد بود و لذا پرداختن به این ابعاد به عنوان مبانی و اصول اولیه پیوند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر بررسی یکی از موضوعات حساس یعنی پیوند اعضا را وجهه همت خود قرار داده و به تحلیل دقیق موضوع و نقل دیدگاههای متخصصان و اندیشه وران و فقیهان و مستندات فقهی پرداخته است. ویژگی این بررسی از آن جهت است که بار پژوهش را با نهادن بر شانه های دو علم فقه و طب به پیش می برد. از سوی دیگر منقح نبودن موضوع مرگ مغزی نزد برخی از فقهای عظام شیعه و علمای اهل سنت و برداشت های مختلفی که از مرگ مغزی در ذهن این بزرگان وجود دارد و عدم توجه به تحولات موضوعات احکام، نگارنده را بر آن داشته تا با استعانت از خداوند و ائمه(ع) و با تلاش جدی چهره ای روشن از موضوعی نو و تازه عرضه نماید و به بررسی آن از دیدگاه فقه اهل بیت(ع) بپردازد که حاصل آن در سه بخش جمع آوری شد.
در این سه بخش به ترتیب موضوع مرگ و معیارهای تحقق آن از دیدگاههای مختلف «قرآنی، روایی، فلسفی، پزشکی و فقهی» مورد بررسی قرار گرفت.
مسئله مرگ به عنوان یکی از مهمترین حقایق زندگی و ارتباط روح با بدن از نظر قرآن کریم و مجامع روایی و مشهورترین نظریات دانشمندان و پزشکان به طور گذرا مورد اشاره قرار گرفته است که در ادامه آن به موضوع مرگ مغزی نزد برخی از فقهای شیعه به تفصیل پرداخته شد. پس از آن پیشینه، اقسام و ادله ارائه شده از سوی موافقان و مخالفان پیوند اعضا به عنوان پیکره اصلی مبحث مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در نهایت مباحثی چون ملاک جواز برداشت عضو از مرده مسلمان، حدود ضرورت برداشت عضو از بدن مردگان مسلمانان و کفار و نقش اساسی وصیت و اذن قبلی در برداشت عضو از بدن مردگان به تفصیل پرداخته شد.
و در پایان در حد توان مجموعه ای از مسائل مرتبط با موضوع از مراجع عظام استفتاء و جمع آوری شد.
 

شورای عالی حوزه علمیه قم
مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران
مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم
پايان نامه سطح (2) (كارشناسي)

عنوان:
نقش خواص در مواجهه با فتنه ها با تأکید بر سخنان امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری

استاد راهنما: حجت الاسلام دکتر غلامرضا بهروزلک

محقق: زینب حریزاوی

چكيده
پژوهشی که پیش رو دارید نقش های اصلی خواص جامعه ی اسلامی را در هنگام مقابله و رویارویی با فتنه های اجتماعی و سیاسی، با توجّه به بیانات امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار داده است. لازم است که جهت آشنایی با این نقش آفرینی ابتدا به ملاک و معیارهای شناخت خواص از میان سایر افراد جامعه دست یافت؛ تا در نهایت بر اساس نوع مبانی فکری و رفتاری شان، با تقسیم بندهای آنان در جامعه به دو دسته ی حق و باطل آشنایی پیدا کرده و بتوان مصادیق آنان را در میان افراد اجتماع کاملاً شناسایی کرد. هریک از این دو گروه به جهت وجود شاخصه های شخصیّتی، نظری و عملی که اصلی ترین آنها هنگام بروز آشوب های خاص اجتماعی نمود پیدا می کند، واجد صفات و ویژگی هایی هستند که آنان را از یکدیگر متمایز می سازد. مهمترین نقطه ی تمایز این دو دسته، «بصیرت» است که در ایفای نقش صحیح و مورد انتظار از نخبگان طرفدار حق کاملاً مؤثّر است. همچنین علّت اصلی انحرافات خواص که موجب تغییر در سرنوشت جامعه¬ی اسلامی می شود، دنیاطلبی و مادّی گرایی آنان است.
خواص حق جو در مواجهه با فتنه ها ابتدا باید به سراغ زیر ساخت های فکری افراد بروند تا بتوانند با روشن کردن اذهان آنان و معرفی شاخصه¬های لازم جهت حرکت صحیح و مطابق با قوانین اسلامی و نیز مبارزه با بدعت آفرینی ها و شبهه افکنی های فتنه گران، به اصلاح سیاست های عملی دست بزنند. همچنین وحدت آفرینی و پرهیز از اموری که موجبات فضای تشنّج و تفرقه را در شرایط فتنه گون فراهم می آورند می تواند در انجام رسالت خواص که روشنگری و تبیین حقیقت است، کاملاً تأثیرگذار باشد. در انتها باید گفت که یکی از اصولی ترین سیاست های عملی در برابر فتنه ها اعلام صریح موضع است که چهره ی واقعی خواصّ را نشان داده و از غبارآلوده تر شدن فضای فتنه پیش گیری می کند. 

عنوان:
 نقش وراثت در سرنوشت  با توجه به رويكرد قرآني و بهسازي نسل
استاد راهنما:
سركار خانم طيّبي
محقق:
معصومه عامري

چکیده :
از آنجا كه وراثت، در تربيت نسل نقش بسياري مهمي دارد، در نوشتار حاضر، به بررسي و مطالعه‌ي نقش آن در سرنوشت آدمي پرداختيم. و راهكارهاي بهسازي نسل را با توجه به آيات و روايات، مورد بررسي قرار داديم.
اين نوشتار در يك مقدمه و سه فصل تنظيم شده است.
در مقدمه، به كليات پرداخته شده، و مفهوم‌شناسي بحث، ضرورت و سابقه‌ي آن را تبيين مي‌سازد.
در فصل اول، وراثت، از ديدگاه روان‌شناسان و انديشمندان مورد بحث و بررسي قرار گرفته است، و در فصل دوم، وراثت را با توجه به متون ديني (آيات و روايات) مورد بررسي قرار داديم و در نهايت در فصل سوم، راهكارهاي بهسازي وراثت ارائه شد تا مربيان جامعه به ويژه مادران و معلّمان، از اين راهكارها جهت تربيت صحيح نسل آينده بهترين استفاده را ببرند و در مسير تربيت جامعه‌ي سالم، گامي بلند بردارند. براي داشتن نسل پاك و خدا‌جوي، سه عامل مهم، نقش اساسي را بازي مي‌كند. وراثت، محيط و تربيت در آينده روشن و سرنوشتي نيكو و سعادتمند نسل بشر نقش بسزايي دارد.

عنوان:
حسد و راه‌هاي درمان آن

استاد راهنما:
سرکار خانم شریفی

استاد مشاور:
آقاي رفيعي
محقق:
زهرا سادات ناجي اصفهاني
چكيده
خدا انسان را آفرید تا به کمالات و درجات معنوی هر چه بالاتر برسد. او را جانشین خود در روی زمین قرار داد. خود دارای همه¬ی کمالات به حد بی¬نهایت می¬باشد. دوست دارد مخلوقش هم آن کمالات را کسب کرده و تجلی ذات حق باشد. در مسیر کسب کمالات، موانعی می¬باشد، که از جمله موانع، بیماری¬های روح می¬باشند و یکی از این بیماری¬ها حسادت است. حسد به معنای خواستن و از بین رفتن نعمت دیگران است. میل درونی انسان به این که چرا دیگری نعمتی را داشته باشد ولی من نداشته باشم منتهی می¬شود به خواستار بودن از بین رفتن و زوال نعمت که در دست هر کسی غیر از خودش است. در متون اسلامی از جمله عوامل حسد نقص و نارسایی تربیت، ضعف ایمان، ضعف فکری، عدم معرفت به خود و خدای خود، ترس از بازماندن از مقصود و مطلوب خود و… را مطرح کرده¬اند و روش درمان این صفت رذیله نیز بیان شده است. که از جمله امید به فضل الهی، آگاهی از عواقب شوم حسد، تغییر دیدگاه، توبه، بی¬اعتنایی و…. می¬باشد.
کلیدواژه¬ا: حسد، غبطه، رقابت، رشک، منافسه، حُب نفس.

 عنوان:

آفات علم از دیدگاه متون اسلامی

 استاد راهنما:

حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای صالح قنّاد

 محقق:

 فاطمه تیزقدم غازانی

  چكيده

یکی از کلیدی­ترین مفاهیم در فرهنگ اسلامی، مفهوم «علم» است.

 علم حقیقتی است نورانی که از جمله نیازهای اساسی انسان برای هدایت­گری او در مسیر عبودیت محسوب می­شود.

در روایات معصومین«ع» سخن از علمی است که خالص باشد و این علم است که می­تواند بشر را به سعادت حقیقی خود رهنمون باشد.

هم چنین به ما آموخته­اند که از آفات علم به خدا پناه ببریم چرا که این علم قادر به تأمین سعادت و خوشبختی بشر نیست و موجب شقاوت او در دنیا و آخرت می­گردد.

از این رو اگر شخص عالم خود را متوجه آثار سوء این آفات نماید می­تواند خود را از غرق شدن در آن نجات می­دهد این پژوهش به دنبال سفارشهای ائمه اطهار«ع» پیرامون فضیلت علم و علم آموزی بر آن است تا آفات علم را بررسی نماید و راههای درمان و پیشگیری آن را معرفی نماید.

در راستای تأمین این مهم، نوشتار حاضر در 4 فصل تنظیم گردیده است:

در ابتدا به مفهوم علم و اهمیت در فضیلت آن در کتابهای آسمانی و احادیث ائمه اطهار«ع» و نیز شرایط تحصیل علم اشاره می­کنیم.

در ادامه به انواع آفات علم مانند کبر و غرور و دنیاطلبی و ریشه­های آن پرداخته پس پیامدهای آفات علم را از دیدگاه قرآن و روایات و نیز راههای درمان آن را بیان می­کنیم.

 شورای عالی حوزه علمیه قم

مركز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران

مدرسه علميه معصوميه(س) دفتر تبليغات اسلامي قم

 عنوان:

نقش علما در تشیع اعتدالی دوره صفویه

 استاد راهنما:

جناب آقای محمد حسین بهشتی

 محقق:

مهدیه سادات­فر

 چكيده

دوره صفویه از اهمّ دوره­های تاریخ ایران به شمار می­رود. در این دوره، مذهب تشیع به عنوان مذهب رسمی کشور اعلام گشت که به دنبال آن، علمای شیعه جایگاه ویژه­ای در اجتماع پیدا کردند و نقش­های مهمی را ایفا نمودند. نقش­هایی مانند زعامت و رهبری، نقش علمی، نقش تبلیغی و نقش سیاسی.

هرچند مذهب شیعه، مذاهب رسمی کشور بود و علما نیز حضوری فعال داشتند اما باز انحرافات مذهبی به میزان قابل توجهی در سه قشر علما، دربار و عامه مردم به چشم می­خورد و مذهب شیعه دچار افراط و تفریط شده بود. به همین دلیل، علمای آگاه شیعه، به جهت تعدیل مذهب و قرار دادن آن، در مسیر صحیح و اصلیش، به اقدامات و فعالیت­های سازنده­ای دست زدند؛ مانند ساختن مکان­های علمی و مذهبی، تربیت شاگرد، مبارزه با بدعت­ها و فرقه­های انحرافی و حتی ورود به مراکز قدرت سیاسی که در مجموعه توانستند با تلاش­های خود، در اعتدال مذهب تشیع، نقش بسزایی را ایفا کنند.