مرحوم آيت‌الله مجتهدي:

راه غلبه بر نفس محاسبه است. بعضي اولياء خدا يك دفتري همراه خود داشتند و هر كاري كه مي‌كردند مي‌نوشتند، در آخر روز هم نشسته و حساب كارهاي خود را مي‌كردند كه ما در اين روز، چه كرديم، چه مقدار، اطاعت خداوند متعال را نموديم، چه مقدار سرپيچي و نافرماني كرديم.
بازار‌ي‌ها هر شب به حساب دفترشان مي‌رسند. سود و ضرر و طلبكاري و بدهكاري را مي‌نويسند. اگر هر شب حساب و كتاب نكنند يك دفعه مي‌بينند مقدار قابل توجهي ضرر كرده‌اند و حواسشان نبوده است گاهي هم بر اثر نداشتن حساب و كتاب ورشكست مي‌شوند. انسان هم بايد هر روز به حساب نفسش برسد تا خداي‌نكرده يك دفعه ضرر نكند و يا ورشكست و عاقبت به شر نشود.
شب، موقع خواب بنشين و ببين چه كار كرده‌اي، چشمت كجاها نگاه كرده، زبانت چه‌ها گفته، كجاها رفته‌اي، چه كار كرده‌اي. اگر كار بدي كرده بودي، خودت را سرزنش كن، به خودت بگو «الم يأن للذين آمنوا ان تخشع قلوبهم لذكر الله»1 و تصميم بگير آن كار را نكني، صبح‌ها با خودت شرط بگذار كه اگر آن كار را كردي نفست را يك جريمه‌اي بكني و در طول روز مراقب باش كه آن كار را انجام ندهي.
استاد اخلاق ما حاج‌آقا حسين فاطمي(ره) به ما مي‌فرمودند «پوزه به خاك بماليد (كنايه از سجده كردن است) و التماس كنيد» مي‌گويند عالمي، هوس كله‌‌پاچه كرد، براي اين‌كه با نفسش مبارزه كند به شهر ديگري رفت و لباس روحانيت را درآورد، و رفت و شاگرد يك طباخي شد و مدت شش ماه تمام، شاگردي كرد، ولي لب به كله‌‌پاچه نزد. روزي به استاد گفت: من ديگر مي‌خواهم به شهرم برگردم، مي‌خواهم خودت برايم مقداري كله‌‌پاچه بريزي تا بخورم و بروم، استاد برايش كله‌پاچه‌اي آورد ولي او هم‌چنان نگاهي به كله‌پاچه كرد و نخورد و به شهرش بازگشت.

1. حديد، آيه 16.