راه‌هايي ساده براي افزايش خلاقيت کودکان

به کوشش زينب جعفري
خلاقيت و نو‌آوري از محورهاي اصلي پيشرفت و ترقي است؛ تلفن، هواپيما، رايانه و بسياري ديگر از امکانات‌ ما  محصول ذهن خلاق بشر است. افزون بر اين، انسان امروزي براي حل مسائل و مشکلاتش هم به خلاقيت نيازمند است. بروز خلاقيت در هر سني امکان دارد و هر فردي مي‌تواند به طور خلاقانه از استعدادهايش استفاده کند به شرط ‌آن‌که در دوران کودکي استعدادهايش درست پرورش يافته باشند. در سطرهاي زير به برخي شيوه‌هايي که به افزايش خلاقيت کودکان منجر مي‌شوند، اشاره مي‌کنيم:
1. سعي کنيد سؤالات تازه در ذهن کودک ايجاد کنيد. بهتر است آموزش کودک نيز به گونه‌اي باشد که ذهن او  به سوي سؤالات تازه هدايت شود. به هنگام پاسخ‌گويي به سؤالات کودک نيز بکوشيد او را به سوي فضا‌هاي جديد راهنمايي کنيد.
2. حس کنجکاوي کودک را پرورش دهيد. براي اين‌کار بايد ابتدا به سؤالات او پاسخ مناسب و صحيح بدهيد. پاسخ‌هاي کوتاهِ «بله، نه» هيچ‌گاه نمي‌تواند ارتباط کاملي ميان سؤالات کودک و معلومات قبلي او برقرار کند. او با پرسيدن از شما به عنوان بزرگ‌تري که خيلي چيزها را مي‌داند، مي‌خواهد ذهن تشنه خود را سيراب کند. مطمئن باشيد در حين اين سؤال و جواب‌ها غالباً افکار و ايده‌هاي مفيدي براي گفت‌وگو و مباحثه پيدا مي‌شود.
3. با فرزندتان گفت‌وگو کنيد. والدين و مربيان کودک بايد درباره امور و مسائلي که به او مربوط مي‌شوند، حتي درباره مسائل مدرسه و امور داخل خانه که دخالت و همکاري کودک در آن کارها لازم است از او نظر بخواهند و درباره عقايد و نظراتش مانند بزرگ‌ترها بحث و گفت‌وگو کنند.
4. به عقايد جديد بچه‌ها احترام بگذاريد. کودکاني که به نوعي خلاقيت آن‌ها برانگيخته شده، روابط و مفاهيمي را مي‌بينند و درک مي‌کنند که ممکن است والدين و مربيانشان به آن توجهي نداشته باشند. تشويق کودکان به بيان عقايد نو و جديد بايد هميشه مورد توجه والدين و مربيان باشد.
5. از مراقبت‌ها و دخالت‌هاي بيش از حد بپرهيزيد. يکي از ويژگي‌هاي افراد خلاق اين است که توانايي‌شان را در انجام کارها به کار مي‌گيرند. والدين و مربيان بايد توانايي کودک را زنده نگه دارند و به آن‌ها اجازه دهند که گاهي مطابق ذوق و سليقه خود، اشياء را کشف کنند. مراقبت‌هاي بيش از حد بزرگترها، قابليت يادگيري مبتکرانه آن‌ها را ضعيف مي‌کند.
6. از فرزندتان بخواهيد که اشياء و امور نيمه‌تمام را تکميل کند. جملات ناتمام و داستان‌هاي ناکامل، نقاشي‌ها و تصاوير نيمه‌تمام و حتي اشياء ناقص را کامل کند. براي او اسباب‌بازي‌هايي بخريد که خودش بتواند آن‌ها را به يکديگر وصل کرده و شکل‌هاي مختلفي بسازد.
7. کودک بايد اشياء را از نزديک مشاهده و لمس کند. او افزون بر مشاهده، بايد اشياء را لمس کند زيرا ديدن به تنهايي، کنجکاوي کودک را ارضاء نمي‌کند. کودکاني که از لمس کردن اشياء محروم مي‌شوند توانايي کشف و اختراع را از دست مي‌دهند. در حالي‌که مشاهده همراه با لمس کردن اشياء، آنها را در بازي‌هاي خيالي، اختراعات و پاسخ‌گويي به آزمون‌هاي خلاقيت کمک مي‌کند. به کودک اجازه دهيد وسايل بي‌خطر خانه را لمس کند. به‌ويژه که او از بيرون کشيدن وسايل آشپزخانه از داخل کابينت‌ها و بازي با کاسه و بشقاب و قابلمه لذت زيادي مي‌برد.
8. براي کودک، هميشه کيک و کلوچه‌، لباس و شيريني خاصي نخريد. کودک را تشويق کنيد تا در خريد لوازم‌التحرير، خوراک و پوشاک، انواع مختلف آن‌ها را امتحان کند. شما هم از خريد کالاهاي تکراري و يکسان دوري کنيد.
9. کودک را هميشه از يک مسير خاص به خانه نبريد. زماني که با او بيرون مي‌رويد هنگام برگشت به خانه براي او توضيح دهيد که حالا مي‌خواهيم از يک راه جديد به خانه برگرديم. او به اين شيوه مي‌فهمد که براي رسيدن به يک هدف راه‌هاي مختلفي وجود دارد، نه يک راه ثابت و هميشگي.
10. به او توضيح بدهيد که از وسايل مختلف براي چه کارهايي استفاده مي‌کنند. سپس از او بپرسيد که به نظر تو ديگر چطور مي‌شود از اين وسيله استفاده کرد؟
11. او را به جاهاي جديد ببريد؛ موزه‌ها، نمايشگاه‌ها و پارک‌ها. به کودک اجازه دهيد که مکان‌هاي مختلف را از نزديک بشناسد.
12. براي تزئين اتاق کودک، از ذوق و سليقه خودش استفاده کنيد. از کودک بخواهيد هر چند يک‌بار جاي وسايل اتاقش را عوض کند.
13. اگر کودک دوست دارد روي ديوار نقاشي کند، يک کاغذ بزرگ روي ديوار اتاقش بچسبانيد و آن‌گاه به او بگوييد روي اين کاغذ هر چه دوست دارد، بکشد.
مطمئن باشيد با تلاش خود براي پرورش خلاقيت کودکتان به آن‌ها هديه‌اي با ارزش براي تمام عمر مي‌دهيد.
……………………………………..

مجله خانه خوبان

* بعضي اوقات به ديگران ياد بده. بعضي اوقات از ديگران ياد بگير.
* هميشه اول به سؤالات آسان جواب بده.
* وقتي لباس تيره به تن داري شيريني شکري نخور.
* قبل از رفتن به خانه اقوام و دوستان حتماً به آن‌ها تلفن بزن.
* بي‌درنگ براي ديگران يادداشت تشکر بفرست.
* فراموش نکن که در کار و روابط خانوادگي، اعتماد مهم‌ترين چيز است.
* روزي سي‌دقيقه سريع پياده‌روي کن.
* وقتي به شدت عصباني هستي دست‌هايت را در جيب‌هايت بگذار.
* نردبان، سيم رابط و شلنگ را هميشه بلندتر از مقدار مورد نياز بخر.
* مراقب موتورسيکلت‌ها و ماشين‌ها باش، ممکن است در يک لحظه درس‌هاي عبرت‌آموز ولي دردناکي به تو بدهند.
* وقتي از ته دل خوشحال هستي، بگذار چهره‌ات اين شادماني را نشان بدهد.
* وقتي کسي از تو سؤالي پرسيد که نمي‌خواستي پاسخش را بدهي لبخندي بزن و بگو «براي چه مي‌خواهيد بدانيد؟»
* هميشه با خودت عکس داشته باش و هر سه سال يک بار عکس‌هاي جديد بگير.
* تا تمامي قوانين را ياد نگرفته‌اي حق نداري قانوني را زير پا بگذاري.
* مهم نيست چه سني داري، هنگام سلام کردن مادرت را در آغوش بگير.
* روي ظرف غذايي که براي مدرسه فرزندت مي‌گذاري يادداشتي محبت‌آميز بنويس.
* يادت باشد بهترين رابطه بين تو و همسرت زماني است که ميزان عشق و علاقه‌تان به هم بيش از ميزان نيازتان به يکديگر باشد.

نمي‌خواهيم مثل مرحوم مولانا و مثنوي معروفش از «محبت خارها گل مي‌شوند» پندنامه ديگري بياوريم، فقط خواندن اين خبر را توصيه مي‌کنيم:
نتيجه يک پژوهش در انگليس نشان مي‌دهد افرادي که اطرافيان مهرباني دارند، بيش‌تر عمر مي‌کنند. هم‌چنين اين پژوهش‌ ثابت مي‌کند که «شکستن قلب» حتي ممکن است، به مرگ منجر شود.
در اين پژوهش حدود 9 هزار زوج به‌صورت داوطلبانه به مدت 12 سال مورد مطالعه قرار گرفتند تا پژوهشگران اثرات تجربيات تلخ در زندگي مشترک را مورد بررسي قرار دهند. پژوهشگران به اين نکته اذعان دارند که مشاجره در زندگي زوجين احتمال ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و سکته قلبي را افزايش مي‌دهد.
از همين‌رو داشتن روابط متشنج ميان زوجين موجب مي‌شود خطر سکته و يا دردهاي قلبي 34 درصد افزايش يابد. اين در حالي است که اگر تمام موارد تهديدکننده مانند اضافه وزن، کشيدن سيگار و مصرف الکل، هم‌زمان در يک فرد وجود داشته باشد، خطر سکته قلبي 23 درصد خواهد بود.
مسئول اين تيم پژوهشي به اين نکته تأکيد مي‌کند «زماني‌که افراد در کنار اطرافيان و همسران مهربان خود زندگي مي‌کنند، از سلامتي جسمي بيش‌تري نيز برخوردارند.»

 سوال: اينکه خداوند فقط کار افراد با تقوا را مي پذيرد سبب دل سردي و نااميدي افراد عادي يا گنهکار نمي شود؟

حجت الاسلام قرائتي: اولا اينکه قرآن مي فرمايد ( انما يتقبل الله من المتقين) تقوا درجاتي دارد . به همين دليل کلمه ( اتقي) يعني با تقواتر در قرآن آمده است ) ان اکرمکم عند الله اتقاکم ) و اکثر افراد عادي و خلافکارهم مرحله اي از تقوا دا دارا مي باشند وگرنه هيچ کار خيري انجام نمي دادند و از هيچ گناهي دست بر نمي داشتند .
ثانيا:  اگر گفتند دولت فقط فارغ التحصيلان دانشگاه را مي پذيرد مراد آن است که شرط استخدام رسمي فارغ التحصيل دانشگاه بودن است نه اينکه ديگران حق هيچ گونه کاري ندارند و يا اگر کاري انجام دهند پاداششان ضايع مي شود.

ثالثا پذيرش عمل نيز درجاتي دارد: قبول عادي، قبول شايسته ( بقبول حسن) و قبول برتر که در دعا مي خوانيم ( و تقبل باحسن قبولک) بنابراين هرکس به مقدار تقوايي که دارد کارش قبول مي شود.

به همين دليل پاداشها ي قرآن نسبت به افراد و کارها و شرايط متفاوت است :
بعضي کارها پاداش دوبرابر دارد) ضعفين)
بعضي کارها پاداش چند برابر دارد(اضعافا)
بعضي کارها پاداش ده برابر دارد( فله عشر امثالها )
بعضي کارها پاداش هفتصد برابر دارد( کمثل حبةانبتت سبع سنابل في کل سنبلة ماةُحبة)
بعضي کارها پاداشي دارد که هيچ کس جز خدا آن را نمي داند( فلا تعلم نفس ما اخفي لهم)
و اين تفاوت ها براساس تفاوت نيت و نوع کاراست.

………………………………………………….

تمثيلات حجت الاسلام قرائتي

اين کتاب پژوهشي به همت سازمان چاپ و نشر دارالحديث منتشر شده ، پيرامون راهکارهاي کسب محبوبيت بوده که درباره انواع جذابيت‌ها، اهميت روابط بين فردي، محبوبيت، مهارت‌هاي رفتاري و برخي عوامل ديگر مانند ايمان، عمل صالح و خواست و اراده خدا است.
محبوبيت يکي از خواسته‌هاي فطري آدمي است که هر فرد در راستاي رفع نيازهاي خود و افزايش لذت از زندگي به آن توجه مي‌کند؛ با جست‌وجو در بين متون ديني مي‌توان از مولفه‌هاي کسب موفقيت در جامعه آگاه شد.
مباحثي در زمينه جذابيت‌هاي ظاهري مانند پاکيزگي، آراستگي، مهارت‌هاي اخلاقي، فروتني،‌ خوش‌گماني، بخشندگي، وفاداري و بردباري در اين کتاب ارائه شده ‌است.
مهارت‌هاي رفتاري، گشاده‌رويي، خيرخواهي، ابراز دوستي و محبت و هديه دادن، ايمان و عمل صالح را از عناوين ديگر اين کتاب است. تاثير شگرف احترام نسبت به هم‌نوعان در ايجاد الفت و صميمت سبب شده تا بيشتر توصيه‌‌هاي معصومان به منظور رعايت اين اصل باشد، زيرا اين رفتار؛ محبت شنونده را در دل گوينده بيشتر مي‌کند و در مقابل بي‌توجهي به سخن متکلم ميوه تنفر و انزجار در دل گوينده مي‌کارد.
به همين دليل مشاهده مي‌شود حتي کودکان به اين مسئله حساس هستند و بي‌توجهي به سخنانشان را بر نمي‌تابند.
در اين کتاب با استفاده از آموزه‌هاي حديثي راهکارهاي کسب محبوبيت ارائه شده است.

کليد سعادت دنيا و آخرت در پاکيزه کردن روح است.

 استاد شهيد مرتضي مطهري

……………………………………….
 

دو ماه از شروع جنگ تحميلي گذشته بود. يک شب بچه ها خبر آوردند يک بسيجي اصفهاني در ارتفاعات «کاني سخت» تکه تکه شده است. بچه ها تکه هاي بدن او را درون کيسه اي ريختند و آوردند. آنچه موجب شگفتي ما شد، وصيتنامه ي اين شهيد بود که نوشته بود:

 «خدايا اگر مرا لايق يافتي، چون مولايم اباعبدالله (ع) بابدن پاره پاره از اين دنيا ببر.»  

منبع : شهيد سيد مرتضي آويني

دوستان ماهنامه"خانه خوبان” ویژه خانواده ها با موضوعات اخلاقی، روانشناسی، اجتماعی و… می تواند خلاء یک مجله خوب را برای خانواده طلاب پر کند. این مجله توسط واحد فرهنگی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر می شود.

آيت الله جوادي آملي

وجود مبارك امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف انسان كامل عصر ماست و وجود انسان كامل از آن جهت كه مظهر اسم اعظم الهي است، واجد تمام كمالات است و بر همين اساس، امام معصوم مايه تأمين حيات معنوي و سرچشمه آب زندگاني است: (اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا)؛1 خداوند زمين را پس از مردنش زنده مي‌كند و زندگي مرهون آب است: (وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ)‌2 و امام معصوم عليه السلام همان چشمه زلالي است كه سرزمين دل‌ها با آن زنده مي‌شود.

آب زندگاني، باراني نيست كه از بالا ببارد و آب چشمه يا چاه نيست كه از پايين بجوشد، بلكه حقيقتي است كه به صورت قانوني الهي در عرصه تشريع و در قالب انسان كامل و معصوم در عرصه تكوين ظهور مي‌كند. كتاب خدا دين الهي را چشمه حيات عرصه تشريع مي‌شناساند و در بيان حيات‌بخشي آن مي‌فرمايد: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُم لِمَا يُحْيِيكُمْ)؛3 يعني راه‌آورد دين، نه تنها افيون و مخدر نيست بلكه نيروي محرك و عامل حيات و پويايي است.

رسول اعظم اسلام صلي الله عليه و آله و سلم نيز در سخني نوراني ـ همان طور كه گذشت ـ شناخت انسان كامل و امام معصوم هر عصر را عامل حيات معقول فرد و جامعه معرفي فرمود: من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية؛4 آن كه بميرد و امام معصوم در عصر خويش را نشناخته باشد، چونان جاهلان و به مرگ جاهليت مرده است و چون مرگ عصاره زندگي است، آن كه جاهلانه مرده، زيستني جاهلانه داشته است و فاقد حيات معنوي و والاي انساني بوده است.

ادامه »

 محمد رضا فواديان

بهترين الگو و اسوه براي منتظرانِ حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه، حضرت ابوالفضل  عليه السلام است؛ براي پي بردن به اين حقيقت؛ گرچه زيارات آن بزرگوار مملو از درس‌هاي فراواني مانند: تسليم، تصديق، وفا، بصيرت، ياري، خيرخواهي، ايثار، ابد و خضوع در برابر امام زمان عجل الله تعالي فرجه است ولي ما در اينجا به رجز‌ها و حماسه‌سراييهاي آن بزرگوار مي‌پردازيم:

اشعار، شعارها و رجزهاى هر شخصى، برگرفته از شعور، افكار و اميال اوست. رجز مكنونات قلبى را به منصه ظهور مى­گذارد. از اين رو رجزهاى حضرت عباس عليه السلام را يك بار ديگر مرور مى كنيم تا رهيافت و درسى براى اين عصر و زمان باشد.

حضرت عباس عليه السلام به هنگام حمله براى آب آوردن چنين رجز مى خواند.

نَفْسى لِسِبْطِ الْمُصْطَفَى الطُّهرِ وِقى***اِنّى اَنَا الْعَبّاسُ اَغْدُو بِالسّقاء[1][1]

جان من فداى فرزند پاك مصطفى باد. منم عباس كه با مشك براى سيراب كردن تشنگان مى آيم.

عاشقان امام زمان(عليه السلام) در دعاى ندبه چند بار «بنفسى انت»; جانم فدايت را مى گويند، امّا آيا مانند عباس عليه السلام براى امام زمانشان هستند؟

قمر بنى هاشم عليه السلام بعد از خارج شدن از شريعه فرات فرمود:

هذا الحسين واردَ المنونِ***و تشربين باردَ المعين[2][2]

اينك حسين وارد ميدان جنگ شده است و تو آب خنك و گوارا مى نوشى؟!

با توجه به اين فرمايش، ياوران امام مهدى عليه السلام در اين برهه از زمان چه بايد بگويند؟ و مهدى زيستى چگونه بايد باشد؟ امام زمانى كه در زندان غيبت[3][3] به سر مى برد، آيا من بايد سرگرم دنياى خويش باشم؟! هيهات؛هرگز

ادامه »