استاد علامه سید جلال الدین آشتیانی به سال 1304 ش در شهر آشتیان، از توابع استان مرکزی، دیده به جهان گشود. در نوزده سالگی برای فراگیری علوم دینی، عازم قم شد و به تحصیل دروس فلسفه، عرفان، کلام، تفسیر، فقه و اصول پرداخت.
از جمله استادان وی در حکمت و عرفان، میرزا احمد آشتیانی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) بودند.
شهرت علامه آشتیانی به تحصیلات و تحقیقات گسترده اش در فلسفه و عرفان اسلامی است؛ به طوری که هانری کربن، فیلسوف شهیر غربی، که مدت ها با او آشنایی و همکاری داشت،‌او را “ملاصدرای دیگر” لقب داده است. سید حسین نصر نیز در کتاب عرض و طول تاریخ فلسفه اسلامی، معتقد است او در نیم قرن اخیر، هم بر طول و هم بر عرض فلسفه اسلامی افزود؛ یعنی هم سیر تاریخی و زمانی فلسفه اسلامی را تداوم بخشید و هم بر محتوا و آثار نگاشته شده در این عرصه، اضافه کرد.
استاد آشتیانی، تا پایان عمر، تجرد اختیار کرد و جز به شوق تحقیق و تدریس، نزیست.
او از طرفی دل بسته دین و مکتب ائمه علیهم السلام بود و از طرف دیگر، سالک وادی عرفان و فلسفه، در عین حال که معتقد بود فیلسوفان اسلامی از قرآن متاثر هستند و به آن استناد می کنند، بدون تفکر فلسفی فهم بسیاری از آیات و روایات را مشکل می دانست. به باور علامه، فراگیری فلسفه و عرفان باید نزد استاد باشد و آن هم استادی که خود، توان فهم مطالب را داشته باشد؛ چرا که نداشتن استاد، در تحصیل این علوم، موجب لغزش انسان می شود. نیز، معتقد بود در استفاده از منابع و متون فلسفی، باید سیر ساده به مشکل را رعایت کرد و از آموختن علوم دیگر نظیر منطق، اصول، فقه، کلام و حکمت غافل نبود. همچنین، دانشجوی فلسفه باید استعداد و شوق لازم را داشته باشد.
علامه آشتیانی پس از استقرار در مشهد مقدس، بیش از چهل سال در حوزه و دانشگاه به تربیت شاگرد پرداخت. تربیت شدگان مکتب او، امروزه از استادان مبرز حوزه های علمیه و دانشگاه ها به شمار می آیند. حتی فیلسوفان برجسته غیر ایرانی مثل ویلیام چیتک، بزرگ ترین مفسر افکار ابن عربی در جهان انگلیسی زبانة در شمار شاگردان اویند.
پس از به جای گزاردن بیش از هفتاد اثر جاودان، عمدتا در عرصه فلسفه و حکمت، دفتر زندگی استاد علامه آشتیانی، روز سوم فروردین 1384 بسته شد و پیکر مطهرش را در ضلع جنوبی صحن آزادی، در حرم مطهر، دفن کردند.