جاى دورى نمى‏رود، اگر با همين دست‏هاى خالى به خاكتان بيفتم و به نامتان همه دلم را زار بزنم و عقده‏هايم را پشت‏سر همه شما فرياد كنم . من عضوى از بسيج محل بودم، اين را خورشيد با اشاره به من گفته بود . . . . (1)
اما امروز ديگر نيستم . امروز، سوداى خوب ورم داشته و من پشت پنجره حسرت چمباتمه زده‏ام و در ميان سرفه‏هاى پى‏درپى، ستاره‏هاى آسمانى را به شمارش نشسته‏ام . به خودم گفته‏ام به آخرينشان كه برسم حتما خودم هستم . يعنى خودم را رصد خواهم كرد و آن وقت است كه دكمه‏هاى آسمان باز خواهد شد و ستاره عشق از چاك گريبانش بيرون خواهد زد و مرا به عرش فرا خواهد خواند .
اما كو آخرين ستاره . . . كجاست آن؟ !
بهتان گفتم كه من عضوى از بسيج محل بودم، آرى . . . اما امروز ديگر نيستم، چرا؟ !

�م چون دستم از نوازش پيشانى بندها كوتاه است . دلم خالى از چشمه شب نمازهاست و تنم عارى از عطر صلوات‏هاى دلنشين .
اكنون چهارده سال است كه جنگ تمام شده است و من درست‏يك سال ديگر در تنهايى بعد از جنگ، همراه با سرفه‏هاى پى در پى‏ام، بالغ خواهم شد . درست در وقت دورى از همه دوستانم در گردان كميل . در فاصله ممتد پاهايم از دوستى با سنگر، در جدايى دلم از همه مهربانى چفيه‏ها .
چند روزى است دكتر آهسته به دور وبرى‏هايم گفته است كه ريه هايم ديگر سياه شده‏اند . خودم خوب مى‏فهمم كه سرفه هايم بوى سوختگى مى‏دهند . سوزش ته حلقم اشكم را كه در مى‏آورد، بيش‏تر مى‏فهمم .
اما من منتظرم كه آن چهار نفر بيايند . آن‏ها گفته‏اند درست همين امروز اول صبح به خانه كوچك استيجارى ما مى‏آيند . از همسرم خواسته‏ام چراغ در حياط را روشن نگه دارد . به دخترانم گفته‏ام توى راهرو و دور تا دور هال كوچكمان را با بادكنك‏ها و كاغذهاى كشى آذين كنند . چون امشب آن چهار نفر باقى مانده از سيصد عضو گمنام گردان كميل ميهمان نفر پنجمى‏شان هستند . البته اگر درست‏تر بخواهم حساب كنم، اين پنج نفر روى هم شايد سه نفر هستند; چرا كه يكى‏شان چشم ندارد . دوتايشان هر كدام يك پا ندارند . آن يكى‏شان يك دست ندارد . من هم قطع نخاعى هستم و هر پنج نفرمان هم شيميايى . آن هم از نوعى كه كم كم به آن مى‏گويند: نوع شديد! آن هر چهار نفر تمام تنشان نقشه جنگ است . اگر كسى خوب نگاه كند، جاى پاى همه عمليات‏ها و نقشه‏هاى فاو، شلمچه، حاج عمران، فكه، سومار، دو عيجى، قلاويزان و . . . را به راحتى پيدا خواهد كرد . باور نداريد، همين امروز بياييد تا نشانتان بدهند .
با ويلچرم دور تا دور هال مى‏چرخم و به جاى جاى تزيين شده آن مى‏نگرم . همسرم - همسر مهربان دوست داشتنى‏ام - سبدى پر از ميوه، يك بشقاب شيرينى و يك پياله نقل وسط هال مى‏گذارد .
دخترم نورا مى‏پرسد: بابا پس چرا دوستانت نيامدند؟
چشم مى‏دوزم به ساعت و مى‏گويم: «همين چند دقيقه ديگر پيدايشان مى‏شود . بچه‏هاى كميل به وعده‏شان وفا دارند .»
مى‏دانيد . . . آن چهار نفر مى‏آيند كه مرا با خود ببرند . . . كه من توى اين شهر چشم از رصد ستاره‏هاى دود خورده بردارم . . . كه ويلچرم باد سفر بخورد، كه پاها و دست‏هاى كوتاهم بلند شوند و حس بگيرند و به پرواز درآيند .
آن چهار نفر مى‏آيند كه، به قول خودشان، دست‏هاى مثل رودم را به درياى پيشانى بندها پيوند بزنند، كه پاهاى مثل نخلم را در اشكزار خاكريزها غرس كنند .
مى‏آيند كه مرا به انارستان كميل بازگردانند و خستگى‏ام را با غبار شلمچه بشويند و تنم را در آفتاب اول صبح قصرشيرين، درست در نزديك‏ترين نقطه به كربلا، غسل بدهند .
به آن‏ها گفته‏ام كه راستى اكنون در آن جا، در آن تنهايى بى‏وسعت، دنبال چه هستيد؟ گريه‏هاى انبوه خفته درخروارها خاك، پلاك‏هاى جا مانده در زير پلك زمين، . . . ؟
و آن‏ها گفته‏اند: «وقتى آمديم و هنگامى كه تو را برديم، خواهيم گفت!»
پاسخشان چقدر عجيب است، مگر نه؟ !
كسى . . . و كسانى به در مى‏كوبند . دخترهايم از جا مى‏جهند و همراه همسرم هر سه، چادرهاشان را به سر مى‏كنند و به پيشباز مى‏ايستند و من درميانشان به استقبال . بى‏رمغ، سرفه كنان، بارويى زرد . با دست‏هايى كه رگ‏هايشان ديگر سبز نيست . موهايشان به خاكستر نشسته‏اند و زير ناخن‏هاى انگشت‏هايشان سپيد است .
همه‏شان را در آغوش مى‏گيرم . سيد، محمد، ناصر و حميد را . هر چهار يادگار جنگ . هر چهار خاكريز دوستى .
به زودى آماده‏رفتن مى‏شوم . پدرم، مادرم و همسايه‏ها به بدرقه آمده‏اند . بوى اسفند، يادآور خاطرات چهارده سال پيش از اين است . عطر صلوات‏هاى شيرين از گذشته‏هاى دور گرا مى‏دهد . چه حس عجيبى به دست‏ها و پاها و كمرم افتاده! خدايا! رگ‏هاى دست‏هايم دارند سبز مى‏شوند . . . نگاه كنيد! گويى زير ناخن‏هاى دو دستم، خون دويده است!
آن چهار نفر به نوبت مى‏گويند: «مايك دسته تفحص چهار نفره از گردان كميل هستيم . گردان كميل زنده شده است‏حاجى .» با هيجان مى‏پرسم: «چه مى‏گوييد، گردان كميل زنده شده است؟ !»
مى‏گويند: «ما چفيه‏هايمان را براى زدودن غبار از پلاك‏هاى يادگارى، به كار گرفته‏ايم . ما به دنبال قامت‏هاى شكسته‏اى هستيم كه پيراهنى از شاپرك‏هاى بهشت‏برتن كرده‏اند . ما مردانى را تفحص مى‏كنيم كه دل‏هايشان را براى تفحص آسمان پرواز داده‏اند . ما به دنبال سلام‏هاى گرم، بيابان‏ها را يك به يك به كاوش افتاده‏ايم . ما در پى اشك‏هاى پرشور، گريه‏هاى پنهانى، نذرهاى بى‏دريغ و گذشت‏هاى بى‏حساب و مهربانى‏هاى بى‏مثال، دل دشت‏هاى ترك خورده را به شخم مى‏كشيم . تو تنها نيستى حاجى، تو هنوز هم عضوى از بسيج محل هستى، عضوى از دسته تفحص گردان كميل!»
گريه‏ام مى‏گيرد . اما از سوز سرفه‏هايم خبرى نيست، تا نفسم را پس از هر بار گريه كردن بند بياورد و دكتر با اخم بگويد: «چرا گريستى، مگر نگفتم گريه براى تو سم است!»
گريه، گريه، گريه . . . خدايا، لابد قرار است آخرين ستاره‏اى را كه به دنبالش هستم، در دسته تفحص كميل رصد كنم . شايد در آن جا، همه ستاره‏ها را به تنهايى بتوانم بشمارم و آخرين ستاره از چاك گريبان آسمان بيرون بيايد و دستم را آهسته بگيرد و مرا به سمت‏خود بكشاند . شايد بلوغ دوباره من در تنهايى پانزده سال بعد از جنگ نباشد; بل در بازگشتى دوباره به گردان پنج نفره كميل اين اتفاق بيفتد .
اصلا شايد همه آن به خاك خفتگان كميل قرار است مرا تفحص كنند كه اين چنين در گريه‏ام، سوز صدايشان پيدا است و در لابه لاى اشك‏هايم، عكس نگاهشان جارى .
بگذاريد يك دل پر با همه اهل خانه‏ام خدا حافظى كنم . گويى قرار است تا چند ساعت ديگر دوستان شهيدم مرا تفحص كنند . آن‏ها انگار سال‏ها است كه به دنبال من و اين چهار نفر بوده‏اند و ما اكنون پيدا شده‏ايم .
پى‏نوشت:
1 . اشاره به شعرى از قيصر امين پور: من عضوى از بسيج محل هستم . . . اين را خورشيد بااشاره به من گفت . . . از كتاب «تنفس صبح‏» .

م . ملا محمدى