شبهات فاطمیه 1 (اعتقاد متضاد با قرآن، درباره حضرت زهرا(علیها سلام))
شبهه اول: اعتقاد متضاد با قرآن، درباره حضرت زهرا(علیها سلام)
خداوند در آيه 42 سوره آلعمران (وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمينَ)، حضرت مريم(علیها سلام) را برترين زنان عالم معرفى می كند در حالی که شیعه معتقد است حضرت زهرا(علیها سلام) سرور زنان جهانيان است، پس اعتقادات شیعه مخالف قرآن است.
پاسخ:
از سوى مفسران دو پاسخ به اين سؤال دادهاند:
پاسخ دوم: آيه شريفه قيد زمانى ندارد و مربوط به همه زمانها است ولى قيد موضوعى دارد و از همين رو منافاتى با سرورى حضرت زهرا(علیها سلام) بر همه زنان عالم در كمالات عاليه و والاى انسانى ندارد.
توضيح اينكه در قرآن مجيد، يكسرى از ويژگىها و امتيازات براى حضرت مريم(علیها سلام) بيان شده است. اين ويژگىها از اختصاصات حضرت مريم(علیها سلام)نيست و افراد ديگرى نيز در رتبه او و چه بسا بالاتر از او به چنين مقاماتى رسيدهاند اما آنچه ازاختصاصات حضرت مريم(علیها سلام) است و بدان وصف بر همه زنان عالم امتياز يافته است، چگونگى ولادت فرزند وى مىباشد.
علامه طباطبايى (ره) در تفسير الميزان مىفرمايد: «[اين كلمه] از خصايص وجودى حضرت مريم(علیها سلام)، انگشت روى هيچ خصيصهاى به جز ولادت عجيب فرزندش نمىگذارد. اين است كه «اصطفاء» از هر جهت نيست بلكه آن گونه فرزند آوردن مراد است».
اما غير از كلمه «اصطفاء» كلمات ديگرى كه در آيات مربوط به آن حضرت آمده، از قبيل: «تطهير»، «تصديق به كلمات خدا و كتب او»، «قنوت» و «محدثه بودن» همه از امورى است كه اختصاص به آن حضرت ندارد.(3)
در تفسير اطيب البيان نيز امتياز خصوصى حضرت مريم(علیها سلام) بر ديگر زنان، چگونگى ولادت حضرت عيسى (علیه السلام) بيان شده و در سر بيان «واصطفيك على نساء العالمين» آمده است: «بيان اين جمله براى اين است كه ديگر زنى نتواند چنين دعوايى بكند و بهانه به دست بياورد». بنابراين اگر آيه داراى قيد زمانى نباشد، حضرت مريم(علیها سلام) را فقط در چگونگى فرزند آوردن از همه زنان جهان ممتاز دانسته است و اين نافى برترى حضرت زهرا(علیها سلام) در كمالات عاليه انسانى نيست.(4)
پاسخ اول: مراد آيه شريفه، برترى حضرت مريم(علیها سلام) بر همه زنان جهان در عصر خودش است. اين پاسخ هم مشابه قرآنى دارد و هم دليل روايى:
الف. در قرآن مجيد آمده است كه خداوند درباره بنىاسرائيل فرمود: «و انى فضّلتكم على العالمين» (47 بقره)
در تفسير نمونه(1) آمده است: شايد بعضى تصور كنند كه منظور از” فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ” اين باشد كه آنها را بر تمام جهانيان در تمام ادوار برترى بخشيده است، ولى با توجه به ساير آيات قرآن روشن مىشود كه مقصود برترى آنها نسبت به افراد محيط و عصر خودشان است زيرا در قرآن مىخوانيم” كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ …” شما (مسلمانان) بهترين امتى بوديد كه براى نفع انسانها آفريده شدهايد” (آل عمران آيه 110).
در جاى ديگر در باره بنى اسرائيل مىخوانيم” وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا” ما اين مستضعفان را وارث مشرق و مغرب زمين كرديم” (سوره اعراف آيه 137) روشن است كه بنى اسرائيل در آن زمان وارث تمام جهان نشدند پس مقصود اين است كه وارث شرق و غرب منطقه خودشان گشتند بنا بر اين فضيلت آنها بر جهانيان نيز برترى نسبت به افراد همان محيط است.
ب. در تفسير برهان(2) روايتى از مفضل بن عمر نقل شده است كه مىگويد: به امام صادق (علیه السلام) عرض كردم: مرا خبر ده از قول پيامبر خدا (صلی الله علیه و آله) درباره فاطمه(علیها سلام) كه فرمودند: «او سرور زنان جهانيان است». آيا او سرور زنان عصر خويش است؟ امام (علیه السلام) فرمودند: «مريم(علیها سلام) سرور زنان جهان در عصر خود بود، اما فاطمه(علیها سلام) سرور همه زنان از آغاز تا پايان است».
منابع:
1) تفسير نمونه، ج1، ص: 220 و 221
2) البرهان في تفسير القرآن، ج1، ص 618 : ابن بابويه، قال: حدثنا أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني (رحمه الله)، قال: حدثنا علي بن إبراهيم بن هاشم، عن أبيه، عن محمد بن سنان، عن المفضل بن عمر، قال: قلت لأبي عبد الله (عليه السلام): أخبرني عن قول رسول الله (صلى الله عليه و آله) في فاطمة: «إنها سيدة نساء العالمين» أ هي سيدة نساء عالمها؟ قال: «ذاك لمريم كانت سيدة نساء عالمها، و فاطمة سيدة نساء العالمين من الأولين و الآخرين».
3) الميزان في تفسير القرآن، ج3، ص 189: قوله تعالى: وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمِينَ… هل هذا التقديم تقديم من جميع الجهات أو من بعضها؟ ظاهر قوله تعالى فيما بعد الآية: إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ الآية، و قوله تعالى: «وَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِيها مِنْ رُوحِنا وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آيَةً لِلْعالَمِينَ»: الأنبياء- 91 و قوله تعالى: «وَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِيهِ مِنْ رُوحِنا وَ صَدَّقَتْ بِكَلِماتِ رَبِّها وَ كُتُبِهِ وَ كانَتْ مِنَ الْقانِتِينَ»: التحريم- 12، حيث لم تشتمل مما تختص بها من بين النساء إلا على شأنها العجيب في ولادة المسيح علیه السلام أن هذا هو وجه اصطفائها و تقديمها على النساء من العالمين.
و أما ما اشتملت عليه الآيات في قصتها من التطهير و التصديق بكلمات الله و كتبه، و القنوت و كونها محدثة فهي أمور لا تختص بها بل يوجد في غيرها، و أما ما قيل: إنها مصطفاة على نساء عالمي عصرها فإطلاق الآية يدفعه.
4) نرم افزار پرسمان 2